TO KYBEPNHTIKO MAΣ ΠPOΓPAMMA ΜΑΣ
ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΚΗ ΕΠΑΝΙΔΡΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Η βασική πολιτική επιλογή της Νέας Δημοκρατίας για την «επανίδρυση του Κράτους», τη ριζική αναδιοργάνωση και τον πραγματικό εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης, βασίζεται στη διαπίστωση και βαθιά επίγνωση ότι η σημερινή Δημόσια Διοίκηση αποτελεί τον κυριότερο περιοριστικό παράγοντα για την πρόοδο της Χώρας.
Την πορεία του Τόπου προς το μέλλον φαλκιδεύει ένα τεράστιο σε μέγεθος, σπάταλο, αδιαφανές και αναποτελεσματικό κράτος. Μια Διοίκηση που είναι κατώτερη των περιστάσεων και των προκλήσεων και στην οποία περισσεύει η διαφθορά, ο κομματισμός και η αναξιοκρατία. Αυτό το διαπιστώνει καθημερινά ο πολίτης σε πολλές δημόσιες υπηρεσίες που αντί να τον εξυπηρετούν, τον ταλαιπωρούν και τον απογοητεύουν. Η Διοίκηση δεν είναι φιλική και το κράτος διώχνει τον πολίτη από κοντά του, με συνέπεια να μην εμπιστεύεται πια ο πολίτης τα δημόσια όργανα και τους θεσμούς.
Τα αίτια για τη διοικητική κατάπτωση της Xώρας είναι σε όλους γνωστά:
• οι πελατειακές σχέσεις και η κομματοκρατία
• η διαφθορά και η έλλειψη αξιοκρατίας
• ο νομικισμός
• η αναποτελεσματικότητα και η γραφειοκρατία.
Όλα αυτά συνθέτουν το δράμα της διοικητικής κακοδαιμονίας στη Xώρα μας. Κυριαρχεί σχεδόν παντού ένα πνεύμα παθητικότητας και αδράνειας, υπερβολικός συγκεντρωτισμός, κομματική και πελατειακή λογική «βολέματος» των ημετέρων.
Υπάρχει έλλειψη πειθαρχίας, απουσία κινήτρων, ισοπεδωτικός εξισωτισμός και αποστροφή στην άμιλλα και τον υγιή ανταγωνισμό. Έτσι, εξηγείται το πνεύμα ηττοπάθειας και πολλές φορές κυνισμού που επικρατεί στη χώρα.
Η Δημόσια Διοίκηση όπως λειτουργεί σήμερα είναι ο μεγάλος ασθενής. Και αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια για πρόοδο και ανάπτυξη. Το κράτος έτσι δεν ανταποκρίνεται στην αποστολή του και αντί να λειτουργεί ως αρωγός, γίνεται χειραγωγός και εμπόδιο στην πρωτοβουλία της κοινωνίας και των πολιτών. Αυτό είναι το δράμα της Δημόσιας Διοίκησης στη Χώρα μας σήμερα.
Οι πολίτες δεν εμπιστεύονται το κράτος. Ελάχιστοι είναι οι θεσμοί του κράτους για τους οποίους υπερτερούν οι θετικές από τις αρνητικές γνώμες των πολιτών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το κράτος σε κρίσιμους τομείς της αρμοδιότητάς του δεν ανταποκρίνεται στοιχειωδώς στην αποστολή του. Τα παραδείγματα είναι πολλά. Χαρακτηριστικά αναφέρονται:
- Οι παρεχόμενες δημόσιες υπηρεσίες στους τομείς της υγείας, της παιδείας, της διοίκησης, της κοινωνικής ασφάλισης, της δικαιοσύνης, των συγκοινωνιών κ.λπ., απέχουν πολύ από τις απαιτήσεις της εποχής και τις ανάγκες των πολιτών.
- Το κράτος αδυνατεί να ελέγξει την αισχροκέρδεια, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό και λαμβάνοντας μέτρα καλής λειτουργίας της αγοράς.
- Το κράτος δεν μπορεί να προσφέρει στους πολίτες το αίσθημα της δημόσιας ασφάλειας. Η εγκληματικότητα κάθε είδους αυξήθηκε σε πρωτόγνωρα επίπεδα.
- Το κράτος δεν προστάτευσε τους πολίτες από τη λεγόμενη «φούσκα» του Χρηματιστηρίου. Τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα αδιαφόρησαν με συνέπεια εκατοντάδες χιλιάδες μικροεπενδυτές να χάσουν τις οικονομίες τους.
- Το κράτος δεν απέτρεψε την εκτεταμένη αυθαίρετη δόμηση με μέτρα ενθάρρυνσης της νόμιμης δόμησης και με προληπτικούς ελέγχους. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι η μεγάλη επιβάρυνση στο περιβάλλον και την καθημερινή ποιότητα ζωής των πολιτών, αλλά και στην ποιότητα και την αισθητική των κατασκευών.
- Ούτε και το στοιχειώδες πρόβλημα των απορριμμάτων δεν μπόρεσε να λύσει το κράτος και η τοπική αυτοδιοίκηση. Οι παράνομες χωματερές είναι αμέτρητες στη χώρα. Τα σκουπίδια και τα μπάζα πνίγουν την Ελλάδα, ζημιώνουν το περιβάλλον και τον τουρισμό. Εκθέτουν τη Χώρα διεθνώς, ενώ αναγκάζεται η Ε.Ε. να μας επιβάλλει ποινές.
Η Ελλάδα είναι η χώρα της ταλαιπωρίας των κατοίκων της. Η επίσκεψη του πολίτη σε ορισμένες υπηρεσίες ή οργανισμούς για την ικανοποίηση κάποιου αιτήματος ή την εκπλήρωση κάποιας υποχρέωσης συχνά εξελίσσεται σε πραγματική Οδύσσεια.
Πρωταγωνιστές στην ταλαιπωρία των πολιτών είναι οι Εφορίες, το ΙΚΑ και άλλα Ασφαλιστικά Ταμεία, τα Δημόσια Νοσοκομεία, οι Πολεοδομικές Υπηρεσίες, τα ΚΤΕΟ. Χωρίς να υστερούν σε αυτή τη θλιβερή επίδοση και άλλες κεντρικές, ή αποκεντρωμένες και νομαρχιακές υπηρεσίες.
Γραφειοκρατία, καχυποψία, μακρύς χρόνος αναμονής για την εξυπηρέτηση, απρεπής συμπεριφορά σε αρκετές περιπτώσεις και εκνευρισμός χαρακτηρίζει πολλές φορές τις σχέσεις πολίτη και Δημοσίων Υπηρεσιών. Πολίτες και δημόσιοι υπάλληλοι συνωθούνται συχνά σε ακατάλληλους, αισθητικά απαράδεκτους, αφιλόξενους και πολλές φορές ρυπαρούς χώρους, γεγονός που επιτείνει το δυσμενές κλίμα στις σχέσεις Κράτους- Πολίτη.
Το απαράδεκτο αυτό πλαίσιο λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης αποτελεί το ευνοϊκό περιβάλλον για την εκκόλαψη της διαφθοράς, που είναι δυστυχώς ο κανόνας στις υπηρεσίες εκείνες που ταλαιπωρούν περισσότερο τον πολίτη ή εκείνες που οι πολίτες «φοβούνται» περισσότερο.
Όμως χωρίς ένα κράτος αποτελεσματικό, καμία πολιτική δεν μπορεί να αποδώσει και ο τόπος αδυνατεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Για να μην καταστεί ουραγός των εξελίξεων, η Χώρα χρειάζεται ένα σύγχρονο κράτος και μια αποτελεσματική Δημόσια Διοίκηση. Είναι εθνική ανάγκη να ληφθούν αμέσως δραστικά μέτρα για τη ριζοσπαστική μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης, τον εμπλουτισμό της με νέες οργανωτικές δομές και σύγχρονα μέσα, αλλά και με στελέχη που διαθέτουν ικανότητες υψηλού επιπέδου.
Αποτελεί επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπισθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα χρόνια και διαρθρωτικά προβλήματα που μαστίζουν τη διοίκηση της Χώρας.
Τα κυριότερα απο αυτά είναι τα ακόλουθα:
ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
• Το μεγάλο μέγεθος του δημόσιου τομέα και η κρατική υπερδιόγκωση, που συνθλίβει και περιορίζει την ιδιωτική πρωτοβουλία.
• Η χαμηλή ποιότητα παροχής υπηρεσιών με αποτέλεσμα την κακή εξυπηρέτηση και την ταλαιπωρία των πολιτών και την υστέρηση της παραγωγικότητας της οικονομίας.
• Το μεγάλο κόστος των δημοσίων υπηρεσιών και αγαθών και η ελλιπής αποτίμησή του. Για την κάλυψη του κόστους αυτού το κράτος με την υπέρμετρη φορολογία απομυζά την ικμάδα της ιδιωτικής οικονομίας και ταυτόχρονα υπερχρεώνεται δανειζόμενο.
• Η κακή οργάνωση και ο συγκεντρωτισμός των δημοσίων υπηρεσιών, με κύρια συνέπεια την υπονόμευση της περιφερειακής ανάπτυξης.
• Το αίσθημα ανασφάλειας που νιώθουν οι πολίτες και η απουσία εμπιστοσύνης στις κρατικές υπηρεσίες, τις δημόσιες λειτουργίες και τους θεσμούς.
• Η παντελής σχεδόν έλλειψη αξιολόγησης, η αναξιοκρατία, η απουσία ελέγχου και κυρώσεων και η διαφθορά, που υπονομεύουν το κύρος του κράτους και την αποτελεσματικότητα της διοίκησης.
Τα σημαντικότερα αίτια της διοικητικής κακοδαιμονίας του τόπου είναι τα εξής:
• Ο έντονος κρατικός παρεμβατισμός, που οδήγησε στην υπερδιόγκωση του κράτους και την ανάμιξή του σχεδόν σε κάθε είδους επιχειρηματική δραστηριότητα.
• Η κομματικοποίηση της διοίκησης και οι πελατειακές σχέσεις που αναπτύχθηκαν μεταξύ κυβερνώντων και πολιτών. Η παράδοση στο ρουσφέτι υπήρξε η βάση αυτών των πελατειακών σχέσεων και οδήγησε σε αναξιοκρατικές προσλήψεις χιλιάδων υπαλλήλων με καθαρώς κομματικά κριτήρια. Ο απροκάλυπτος κομματισμός οδήγησε στην εγκαθίδρυση καθεστώτος αναξιοκρατίας και αδιαφάνειας και στη συγκάλυψη του πραγματικού μεγέθους της ανεργίας.
• Η απουσία ελέγχου και κυρώσεων για τις παραβιάσεις της αρχής της νομιμότητας και της χρηστής διοίκησης, με συνέπεια να ανθούν η διαφθορά, η αδιαφάνεια και οι παράνομες συναλλαγές. Αυτό αποτελεί το μείζον θέμα της δημόσιας ζωής της Xώρας.
Ο κρατικός μηχανισμός παρουσιάζει σοβαρά παθογόνα χαρακτηριστικά, όπως:
• Απουσία σαφούς και ορθολογικής κατανομής αρμοδιοτήτων ανάμεσα στα κρατικά όργανα, κεντρικά, αποκεντρωμένα ή αυτοδιοικούμενα.
• Τεράστιο όγκο χαώδους νομοθεσίας, με συνέπεια να ευνοούνται καταστάσεις παρανομίας, κακοδιοίκησης, αδιαφάνειας και διαφθοράς.
• Εξάρτηση της Διοίκησης από την κομματική «νομενκλατούρα». Υποτίμηση και ποδηγέτηση του διοικητικού μηχανισμού, από πληθώρα ποικιλώνυμων συμβούλων και συστηματική υποβάθμιση των υπαλλήλων και των στελεχών σε διεκπεραιωτές εντολών.
• Υποβάθμιση της ηθικής αποστολής του κράτους και απουσία πνεύματος και νοοτροπίας ευθύνης των κρατικών οργάνων.
• Έλλειψη σύγχρονων μεθόδων οργάνωσης και διοίκησης.
• Απουσία κατάλληλης πολιτικής προσωπικού, ένα σύστημα δίκαιης αξιολόγησης και κίνητρα απόδοσης. Με συνέπεια να ακμάζει η αναξιοκρατία, να μην αναδεικνύονται οι ικανότεροι και να μην αξιοποιούνται στελέχη με προσόντα.
• Ένταση του φαινομένου της διαφθοράς σε πολλές υπηρεσίες και κλιμάκια της διοίκησης και μάλιστα σε υπηρεσίες που πρέπει να εξυπηρετούν άμεσα τον πολίτη (εφορίες, πολεοδομίες, ΚΤΕΟ, κ.λπ.).
• Ακατάλληλες δομές, μεγάλος αριθμός νομικών προσώπων, με υψηλό κόστος λειτουργίας και μικρή αποτελεσματικότητα.
• Εξαιρετικά αργοί ρυθμοί αξιοποίησης της νέας τεχνολογίας (πληροφοριακά συστήματα διοίκησης και τεχνολογίες αιχμής).
Πρόσφατη έκθεση στελεχών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καταδεικνύει ότι η Ελλάδα είναι πρώτη στη σπατάλη δημοσίου χρήματος, τη διαφθορά και την παραοικονομία μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών του κόσμου, ενώ μαστίζεται από τη γραφειοκρατία και τη χαμηλή ποιότητα της απονομής της δικαιοσύνης.
Τα προβλήματα της καθημερινότητας, αυτά που οι Έλληνες διαπιστώνουν και συζητούν μεταξύ τους, αποδεικνύονται πλέον και με αριθμούς.
Η Χώρα μας σύμφωνα με τη μελέτη αυτή διαθέτει το πιο σπάταλο κράτος σε σχέση με τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες. Κάθε χρόνο «πετά στο καλάθι των αχρήστων» περίπου 10 δισεκατομμύρια Ευρώ (3,4 τρισ. δρχ.).
Αυτό σημαίνει ότι στην Ελλάδα το Δημόσιο, με βάση τις δαπάνες που κάνει, θα μπορούσε να παρέχει κατά 35% περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες στους Έλληνες. Με άλλα λόγια καλύτερη παιδεία, Δημόσια Διοίκηση, συντάξεις, υγεία, κοινωνική προστασία, συγκοινωνίες, δικαιοσύνη και άλλες υπηρεσίες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης ο δείκτης αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών που παρέχει το Ελληνικό Δημόσιο είναι 0,65, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 0,78 και των ΗΠΑ 1. Χωρίς διοικητική σύγκλιση δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική και κοινωνική σύγκλιση.
Η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση και στην παραοικονομία. Σύμφωνα με τη ίδια μελέτη, η λεγόμενη «σκιώδης οικονομία» υπολογίζεται στη χώρα μας στο 28,7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, τη στιγμή που ο μέσος όρος στις 23 ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου διαμορφώνεται στο 16,7%. Βρισκόμαστε, δηλαδή, σχεδόν στο διπλάσιο του μέσου όρου.
Η Έννοια και το Περιεχόμενο της «Επανίδρυσης»-
Η καταγραφή (πιο πάνω) των προβλημάτων στην οργάνωση και λειτουργία του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, φανερώνει το μέγεθος της προσπάθειας που πρέπει να αναλάβουμε για την αντιμετώπισή τους. Τα προβλήματα αυτά είναι μεγάλα, σύνθετα και σοβαρά. Η ουσιαστική βελτίωση της κατάστασης στη Δημόσια Διοίκηση δεν είναι εφικτή με επιμέρους μέτρα πολιτικής, περιστασιακές ρυθμίσεις και παρεμβάσεις. Απαιτείται ολοκληρωμένη και ριζική αναμόρφωση και μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης σε βαθμό και έκταση τέτοια που μπορεί να χαρακτηρισθεί «Επανίδρυση του κράτους».
Αυτό δε σημαίνει ότι θα δημιουργήσουμε το κράτος από την αρχή. Αλλά ότι η εικόνα του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης που στοχεύουμε να δημιουργήσουμε θα είναι τόσο διαφορετική από την υφιστάμενη και τόσο βελτιωμένη, που στην ουσία θα πρόκειται για «Επανίδρυση του Κράτους».
Το κράτος και η διοίκηση πρέπει να αλλάξουν ριζικά, πριν να είναι πολύ αργά. Αυτή είναι η μείζων πρόκληση που αντιμετωπίζει η Χώρα. Η ανασυγκρότηση και η πραγματική επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης αποτελεί στρατηγική επιλογή και προτεραιότητά μας, και είναι το σημαντικότερο έργο που προβλέπουμε για τη Χώρα μας τα επόμενα χρόνια.
Εκείνο που όλοι περιμένουν από το κράτος σήμερα και πολύ περισσότερο αύριο, είναι να είναι μικρότερο στην οικονομία, αλλά καλύτερο και αποτελεσματικότερο στις υπηρεσίες που παρέχει ή εγγυάται την παροχή τους. Να μην υποκαθιστά και να μην ποδηγετεί την οικονομία, τις παραγωγικές τάξεις και την κοινωνία των πολιτών. Χρειαζόμαστε ένα κράτος που θέτει απλούς, καθαρούς και σαφείς κανόνες και αρχές, που πρώτα το ίδιο τηρεί και εφαρμόζει, δίχως να «κλείνει πονηρά το μάτι» στα συμφέροντα και τους ισχυρούς. Ιδίως το κράτος, σήμερα, πρέπει να περιορισθεί σε αυτά που υποχρεούται να κάνει και να τα κάνει καλά. Να είναι ένα πραγματικά κοινωνικό κράτος.
Αυτό είναι το νόημα της νέας ιδέας για τον ουσιαστικό, όχι τον ψευδεπίγραφο, εκσυγχρονισμό και την επανίδρυση του κράτους. Ένα κράτος πιο λιτό, πιο σύγχρονο, πιο αποτελεσματικό. Ένα κράτος που εννοεί αυτά που λέει και αυτά που λέει τα πράττει και τα εφαρμόζει με συνέπεια, αποφασιστικότητα και αποτέλεσμα. Ένα κράτος που ο πολίτης και η κοινωνία το εμπιστεύεται, δεν το φοβάται, ούτε το περιφρονεί.
Πρέπει να πάμε από το γραφειοκρατικό κράτος του φορμαλισμού και της πολυνομίας, στο δίκαιο κράτος της Δημοκρατίας που αντιμετωπίζει με σωφροσύνη και υπευθυνότητα τα προβλήματα του Λαού και του Tόπου. Από το πελατειακό κράτος των ημετέρων, στο κράτος και τη διοίκηση της αξιοκρατίας, της ουδετερότητας, της ισότητας και της αμεροληψίας. Στη διοίκηση που ανήκει σε όλους τους Έλληνες και τους υπηρετεί όλους ισότιμα και αποτελεσματικά. Η Xώρα χρειάζεται να κάνει ένα άλμα από το στάσιμο κράτος του συγκεντρωτισμού και της διαφθοράς, προς το έντιμο και ευφυές κράτος που αξιοποιεί τη γνώση και τις δυνάμεις του τόπου για την ισόρροπη εθνική ανάπτυξη και την ευημερία.
Η μετάβαση στο νέο κράτος των αυξημένων δυνατοτήτων είναι βασική στρατηγική επιλογή της Νέας Δημοκρατίας και προβλέπεται η λήψη δέσμης συγκεκριμένων και καλά τεκμηριωμένων μέτρων καθώς και η πραγματοποίηση μεταρρυθμιστικών τομών.
Η στρατηγική της επανίδρυσης του κράτους και της διοίκησης στον 21ο αιώνα προϋποθέτει πάνω απ’ όλα την παραδειγματική στροφή και την αλλαγή των σχέσεων του κράτους με την οικονομία της αγοράς και την κοινωνία των πολιτών. Η στρατηγική αλλαγών που σχεδιάζουμε υπερβαίνει το θεσμικό μονοπώλιο του κρατικού συγκεντρωτισμού, προωθεί τη μείωση της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία και την κοινωνία, καταπολεμά τη γραφειοκρατία στη διοίκηση και τη διαφθορά και ενισχύει την αποκέντρωση, την αυτοδιοίκηση, την αποτελεσματικότητα, την ποιότητα, τη διαφάνεια και την αξιοπιστία στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης.
Δεσμευόμαστε και θα κάνουμε πράξη τον ποσοτικό περιορισμό και τον αναπροσδιορισμό των ορίων του κράτους με κατεύθυνση τη μικρότερη παρέμβαση στην οικονομία αλλά και τις καλύτερες υπηρεσίες προς τον πολίτη και την κοινωνία. Δεν πιστεύουμε στο κράτος - επιχειρηματία, αλλά πιστεύουμε στο κράτος εγγυητή, ρυθμιστή και αρωγό της υγιούς οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και ευημερίας. Η μείωση της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία για μας σημαίνει την επανεξέταση και τον αναπροσδιορισμό των οικονομικών δραστηριοτήτων του κράτους και την ανάπτυξη αποδοτικότερων και αποτελεσματικότερων τρόπων για την παροχή τους.
Ταυτόχρονα, σημαίνει σαφή και καθορισμένα πλαίσια λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών και οργανισμών, αλλά και αναβάθμιση των ελεγκτικών και ρυθμιστικών δραστηριοτήτων του κράτους.
Η επανίδρυση του κράτους σημαίνει πρωτίστως και μια πολιτική εξυγίανσης του δημοσίου τομέα.
Προτεραιότητές μας είναι:
• Η κατοχύρωση της ηθικής και της διαφάνειας στη δράση του κράτους και η καταπολέμηση της διαφθοράς. ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΠΑΝΤΟΥ.
• Η αξιολόγηση σε όλα τα επίπεδα, στις πολιτικές και τις δράσεις του κράτους, στις μονάδες και στα πρόσωπα.
• Η προώθηση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας με στόχο τη μείωση του μεγέθους και του κόστους των λειτουργιών της Δημόσιας Διοίκησης.
• O συνεχής έλεγχος της αποτελεσματικότητας των δαπανών.
• Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του πολίτη προς τους θεσμούς.
• Η ποιοτική αναβάθμιση των δημοσίων υπηρεσιών, των θεσμών και των λειτουργιών του κράτους με στόχο την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών και αγαθών.
• Η εφαρμογή της αρχής της αξιοκρατίας και των ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες καθώς και η παροχή κινήτρων απόδοσης και η επιβράβευση των στελεχών ανάλογα με την απόδοσή τους.
• Η πάταξη της γραφειοκρατίας για την άμεση εξυπηρέτηση του πολίτη.
• Η μείωση του συγκεντρωτισμού και η ανάπτυξη της τοπικής αυτοδιοίκησης και της περιφερειακής διοίκησης.
• Η άρση της πολυνομίας και η βελτίωση των κανονιστικών ρυθμίσεων.
• Η ηλεκτρονική διοίκηση και αξιοποίηση της πληροφορικής σε όλα τα επίπεδα.
• Η βελτίωση των ελέγχων και η σύσταση ανεξάρτητων αρχών για τις προμήθειες και τα δημόσια έργα.
Η Δημόσια Διοίκηση πρέπει να προσφέρει στους Έλληνες πολίτες, υπηρεσίες ανάλογες με αυτές που απολαμβάνουν οι πολίτες των υπολοίπων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΟΙ ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΚΟΠΟΙ
Το κράτος που σχεδιάζουμε είναι ένα κράτος νόμιμο και αποδοτικό, ένα κράτος υπεύθυνο και αποφασισμένο να γρηγορεί, να προβλέπει, να ενεργεί με ευελιξία και αποτελεσματικότητα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του πολίτη και της κοινωνίας.
Mε το πρόγραμμά μας το κράτος που επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε είναι:
• Ένα κράτος μικρότερο στην οικονομία, αλλά καλύτερο και αποτελεσματικότερο στις υπηρεσίες που προσφέρει ή εγγυάται στον πολίτη.
• Ένα κράτος που προσφέρει ίσες ευκαιρίες σε όλους τους πολίτες και τους αντιμετωπίζει ισότιμα.
• Ένα κράτος δημοκρατικό, σύγχρονο και αποδοτικό, που μετρά και κοστολογεί τις ενέργειές του, φροντίζοντας να επιβαρύνει το λιγότερο δυνατό την κοινωνία και την οικονομία.
• Ένα κράτος δικαίου που σέβεται τους κανόνες που θέτει.
• Ένα κράτος κοινωνικής δικαιοσύνης και αλληλεγγύης, που διαχειρίζεται με πνεύμα ισότητας και δικαιοσύνης τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα.
• Ένα κράτος αποδοτικό και αποκεντρωμένο, που ενορχηστρώνει την εθνική προσπάθεια και αξιοποιεί τη σύγχρονη γνώση και τεχνολογία για την πρόοδο και την ευημερία της κοινωνίας, μέσα σε ένα ανθρώπινο και ζωντανό φυσικό περιβάλλον.
• Ένα κράτος ευθύνης, που έχει συνείδηση της ηθικής του αποστολής, βρίσκεται σε εγρήγορση, προβλέπει, κινητοποιείται και αντιμετωπίζει με επιτυχία δημόσια προβλήματα.
• Ένα κράτος επιτελικό και στρατηγικά προσανατολισμένο, που δεν είναι έμπορος ούτε επιχειρηματίας και δεν παρεμβαίνει υπερβολικά στην οικονομία και την κοινωνία των πολιτών.
Ο ρόλος του κράτους που επιδιώκουμε είναι επιτελικός, ρυθμιστικός και κατευθυντήριος με τον προσδιορισμό σαφών στόχων και κανόνων πλαισίου. Είναι επίσης επικουρικός, υποστηρικτικός και ελεγκτικός - διορθωτικός. Το έντιμο και αμερόληπτο κράτος δικαίου είναι προϋπόθεση για την ποιοτική ανάπτυξη, την ισότητα των ευκαιριών και την κοινωνική συνοχή.
Μόνον έτσι το κράτος και η Δημόσια Διοίκηση τίθενται στην υπηρεσία του πολίτη και όχι ο πολίτης στην υπηρεσία του κράτους, όπως συχνά συμβαίνει ακόμα και σήμερα στον Τόπο μας.
ΟΙ ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Οι μεταρρυθμίσεις και τα μέτρα που περισσότερο εξήγγειλαν παρά εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ τα τελευταία χρόνια, δεν άγγιξαν τα αίτια και τα διαρθρωτικά προβλήματα της διοικητικής κακοδαιμονίας. Σήμερα είναι πλέον περισσότερο από ποτέ αναγκαία η τολμηρή πρόταση για πραγματοποίηση ριζικών μεταρρυθμίσεων. Για να πάψει η Δημόσια Διοίκηση να αποτελεί το «μεγάλο ασθενή» και την «αχίλλειο πτέρνα» στην εθνική προσπάθεια για ανάπτυξη, πρόοδο και ευημερία.
Τα μέτρα που προβλέπουμε για την ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας των δημοσίων υπηρεσιών της Χώρας μας είναι τα ακόλουθα:
• Κυβέρνηση με λιγότερα Yπουργεία και συλλογική λειτουργία
Αναδιοργάνωση του κυβερνητικού μηχανισμού, με περιορισμό του αριθμού των Yπουργείων και των μελών της Kυβέρνησης, με αναδιάταξη των Yπουργείων και σαφή καθορισμό των αρμοδιοτήτων τους, ώστε να επιτυγχάνεται η ενότητα της πολιτικής και να αποφεύγονται δυσλειτουργίες και επικαλύψεις στην εφαρμογή της κυβερνητικής δράσης και της δημόσιας πολιτικής.
• Μικρότερη κρατική παρέμβαση στην οικονομία και την κοινωνία
Αντί για το υπέρβαρο και υδροκέφαλο κράτος με τον τεράστιο όγκο και την πολύ περιορισμένη ικανότητα, επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε ένα κράτος ευέλικτο, λιγότερο δαπανηρό και επιτελικό.
Ένα κράτος που δεν παρεμβαίνει στην οικονομία και στην κοινωνία ούτε στη ζωή των πολιτών, παρά μόνο στρατηγικά και επικουρικά, όταν και όπου αυτό είναι χρήσιμο και αναγκαίο. Και θα το πετύχουμε αυτό με την εφαρμογή ενός εκτεταμένου προγράμματος αποσυγκέντρωσης και αποκρατικοποίησης, ώστε το κράτος να περιορίζεται στα βασικά και αναπαλλοτρίωτα καθήκοντα και υποχρεώσεις του. Με τον τρόπο αυτό θα αποδεσμεύσουμε τη δημιουργικότητα, την ελευθερία και τον δυναμισμό της οικονομίας, της κοινωνίας και των πολιτών.
• Γενναία μεταβίβαση πόρων και εκτελεστικών αρμοδιοτήτων στις αποκεντρωμένες και αυτοδιοικούμενες μονάδες του κράτους
Αντί για την αφύσικη και εντελώς ασυνήθιστη στις αναπτυγμένες χώρες υπερ-συγκέντρωση του συνόλου σχεδόν των αρμοδιοτήτων και δραστηριοτήτων στην υδροκέφαλη πρωτεύουσα, προβλέπουμε γενναία μεταβίβαση πόρων και εκτελεστικών αρμοδιοτήτων στις αποκεντρωμένες και αυτοδιοικούμενες μονάδες του κράτους. Στα κεντρικά όργανα και υπηρεσίες διατηρούνται μόνον οι κρίσιμες αποφάσεις εθνικής εμβέλειας, ο στρατηγικός σχεδιασμός, καθώς και η αρμοδιότητα διασφάλισης της συνοχής του κράτους και συντονισμού της αποκέντρωσης και της αυτοδιοίκησης. Θέλουμε τη διοίκηση κοντά στον πολίτη για να παρέχει τις υπηρεσίες της στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο, εκεί όπου βρίσκονται τα πραγματικά προβλήματα και οι ανάγκες.
• Αξιοκρατία, αξιολόγηση και περισσότερα κίνητρα για το προσωπικό
Αντί για τη χοάνη της δημόσιας υπαλληλοκρατίας των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, που δεν αμείβονται ικανοποιητικά και λειτουργούν σε περιβάλλον αναξιοκρατίας και παντελούς έλλειψης αξιολόγησης και κινήτρων για περισσότερη απόδοση, δημιουργούμε μια διοίκηση με καλύτερους υπαλλήλους, που επιλέγονται αξιοκρατικά, εργάζονται εντατικά, αμείβονται κατάλληλα, εκπαιδεύονται και ενημερώνονται συνεχώς, αξιολογούνται δίκαια για το έργο τους και εξελίσσονται χωρίς κομματικά κριτήρια μόνο με βάση την αξία τους.
• Περιορισμός της πολυνομίας, απλούστεροι και λιγότεροι νόμοι, πιστή εφαρμογή τους
Προβλέπουμε τον περιορισμό της πολυνομίας, γιατί πολυνομία σημαίνει κατά κανόνα κακονομία και τελικά ανομία. Αντί για τους χιλιάδες περίπλοκους και συχνά περιττούς όσο και αναποτελεσματικούς νόμους και διατάξεις, χρειάζονται λίγοι και καλοί νόμοι. Σκοπός μας είναι η κατάργηση των περιττών ρυθμίσεων και η δραστική απλούστευση και η κωδικοποίηση των νομοθετημάτων κατά κατηγορία. Μια γενναία νομοθετική και κανονιστική σεισάχθεια, ώστε ο πολίτης να γνωρίζει με σαφήνεια τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του και η διοίκηση τις ευθύνες και τις αρμοδιότητές της.
• Ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών
Ο αυτοπεριορισμός του κράτους που επιδιώκουμε, συμβάλλει στην ουσιαστική ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών, στην ενίσχυση των κινήσεων και των φορέων συλλογικής έκφρασης και πρωτοβουλίας των πολιτών στην οικονομική, την κοινωνική και την πολιτισμική σφαίρα.
• Σύγχρονο μοντέλο Διοίκησης, προσανατολισμένο στους στόχους και τα αποτελέσματα
Υιοθετούμε πάνω απ’ όλα ένα νέο σύστημα, μια νέα μεθοδολογία, νοοτροπία και φιλοσοφία διοίκησης και οργάνωσης μακριά από τη γραφειοκρατία και το νομικισμό, την παθητικότητα και την αδράνεια, τη διαφθορά και την υποκρισία. Η Xώρα χρειάζεται μια νέα μέθοδο και πρακτική του διοικείν που να βασίζεται στους στόχους και τα αποτελέσματα, στην οικονομία των μέσων, στην ευθύνη, το συστηματικό έλεγχο και την αξιολόγηση.
• Ηλεκτρονική Διοίκηση και Διακυβέρνηση
Αντί της χρήσης απαρχαιωμένων και αναχρονιστικών συστημάτων διοίκησης, προβλέπουμε ουσιαστική βελτίωση και εκσυγχρονισμό των λειτουργικών συστημάτων της διοίκησης, που αντιστοιχούν στην «ψηφιακή εποχή» και στην «κοινωνία της γνώσης». Η σύγχρονη λειτουργία της διοίκησης είναι αδιανόητη χωρίς τη χρήση και αξιοποίηση της πληροφορικής τεχνολογίας. Η «ηλεκτρονική διοίκηση και διακυβέρνηση», με την αξιοποίηση πληροφοριακών συστημάτων στη Δημόσια Διοίκηση, είναι η μεταρρύθμιση αιχμής για το μέλλον.
• Δημόσια Διοίκηση ουδέτερη και αμερόληπτη
Αντί του συγκεντρωτισμού και της εξάρτησης της Δημόσιας Διοίκησης από την κομματική επιρροή, θα επιβάλλουμε την αξιοκρατική λειτουργία και ουδετερότητα της Διοίκησης, η οποία θα ενισχυθεί και θα διασφαλισθεί με τη σύσταση ανεξαρτήτων αρχών για την καταπολέμηση της διαφθοράς, την προώθηση της διαφάνειας και την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών.
Το σύγχρονο δημοκρατικό κράτος πρέπει να έχει συνέχεια στη λειτουργία του, χωρίς κομματικές εξαρτήσεις και επιρροές, για να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον μακροπρόθεσμα και αποτελεσματικά.
• Διαφάνεια και έλεγχος παντού
Η διαφάνεια ως προϋπόθεση του κράτους δικαίου και εγγύηση της διασφάλισης του δημοσίου συμφέροντος αποτελεί βασική αρχή η οποία πρέπει να διέπει το σύνολο του δημοσίου βίου. Για να εφαρμοσθεί η αρχή της διαφάνειας πέραν των άλλων προβλέπουμε τη θέσπιση κατάλληλου θεσμικού πλαισίου, το συνεχή έλεγχο με την επιβολή κυρώσεων, τη μείωση της επαφής του πολίτη με το δημόσιο μέσω της ηλεκτρονικής διοίκησης και την εισαγωγή αντικειμενικών κριτηρίων στις απαιτήσεις του κράτους από τον πολίτη όπου είναι δυνατό.
2. ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΡΑΤΟΥΣ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
2.1 Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Αυτό που αποκαλείται «δημόσιος τομέας» στην Ελλάδα σήμερα είναι ένα τεράστιο σε όγκο, κόστος, νομικές ρυθμίσεις και προσωπικό πολιτικο-διοικητικό μόρφωμα, του οποίου η παραγωγικότητα είναι κατά κανόνα αρνητική και η οργάνωσή του ετερόκλητη και γραφειοκρατική.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στο δημόσιο τομέα χρειάζεται μια γενναία, τολμηρή και μακροπρόθεσμη μεταρρυθμιστική τομή. Μια τομή που να θέτει την όλη κατάσταση του δαιδαλώδους δημόσιου τομέα σε εντελώς νέα βάση και κατεύθυνση με σκοπό τη μείωση του εύρους, την καλύτερη οργάνωση, τον εξορθολογισμό της λειτουργίας του και την αύξηση της αποτελεσματικότητάς του.
Σήμερα, έχει ουσιαστικά επικρατήσει παγκοσμίως το μοντέλο οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης που βασίζεται στην οικονομία της αγοράς και την κοινωνική δικαιοσύνη. Διότι αποδείχθηκε ότι μόνον η ελεύθερη οικονομία μπορεί να εξασφαλίσει αύξηση του εθνικού πλούτου και μόνον αυτή μπορεί να στηρίξει το Κράτος στο σημαντικό ρόλο του και να εξασφαλίσει μια βιώσιμη και αποτελεσματική κοινωνική πολιτική. Αυτός ακριβώς είναι ο κεντρικός πυρήνας της ιδεολογίας μας: η ελεύθερη οικονομία που συνδυάζεται με την κοινωνική δικαιοσύνη.
Η νέα οριοθέτηση του δημοσίου τομέα, η κατανομή του έργου μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής - επιχειρηματικής σφαίρας της οικονομίας, ο προσδιορισμός του εποπτικού, εγγυητικού αλλά και ρυθμιστικού ρόλου του κράτους, καθώς και του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των κοινωφελών επιχειρήσεων και οργανισμών αποτελεί αναγκαία παράμετρο της συνολικής στρατηγικής για την επανίδρυση του κράτους. Επιβάλλεται η επανατοποθέτηση με τρόπο σαφή και αδιαμφισβήτητο του ρόλου και των αρμοδιοτήτων του κράτους.
Το ρόλο του κράτους συνθέτουν οι εξής λειτουργίες:
• Όσες είναι σύμφυτες με την υπόσταση του κράτους, ανάγονται στην οργάνωση της πολιτείας και στη διασφάλιση των γενικότερων συμφερόντων του κράτους και αναφέρονται ιδίως:
- στη δημόσια τάξη και ασφάλεια, την ευνομία, τη διοίκηση και την απονομή της δικαιοσύνης
- στην εξωτερική ασφάλεια, την άμυνα και τις διεθνείς σχέσεις της χώρας
- στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη
- στη διασφάλιση ζωτικών κοινωνικών αγαθών, της κοινωνικής ειρήνης, συνοχής και αλληλεγγύης.
• Αυτές που αναφέρονται στη διασφάλιση της ακώλυτης άσκησης των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών.
• Όσες σχετίζονται με την κατεύθυνση των οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων. Το Κράτος:
- Υιοθετεί σαφείς, απρόσωπους και σταθερούς κανόνες, που εφαρμόζονται ομοιόμορφα και αντικειμενικά.
- Εποπτεύει την αποτελεσματική και εύρυθμη λειτουργία των αγορών αγαθών, υπηρεσιών, εργασίας, χρήματος και κεφαλαίου, ώστε να διασφαλίζεται η ανταγωνιστική και προς το συμφέρον όλων λειτουργία τους.
- Εξασφαλίζει σύγχρονη υποδομή για την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη.
- Διασφαλίζει περιβάλλον οικονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης, κάτω από συνθήκες κοινωνικής δικαιοσύνης και συνοχής.
- Προωθεί σταθερά το διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους, και τις συναινετικές διαδικασίες, ώστε να εδραιώνεται η εμπιστοσύνη όλων έναντι της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής.
- Αναπτύσσει κάθε αναγκαία δράση για την προστασία του περιβάλλοντος.
• Στην αρμοδιότητα του κράτους υπάγεται:
- η διασφάλιση των κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών, όπως η οργάνωση και η παροχή υπηρεσιών παιδείας, υγείας, κοινωνικής προστασίας και ασφάλισης υψηλού επιπέδου σε όλους. Επίσης, η παροχή υπηρεσιών ενημέρωσης και ψυχαγωγίας, πολιτιστικής ανάπτυξης, αποτελούν σημαντικούς τομείς μέριμνας και προστασίας.
Για τις λειτουργίες αυτές που συνίστανται στην πραγμάτωση των κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών, το κράτος δεν μπορεί να απεκδυθεί των σχετικών ευθυνών του και αρμοδιοτήτων, δεν διαθέτει όμως μονοπώλιο και αποκλειστικό προνόμιο στην άσκησή τους.
Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να αποκλεισθεί από τον τομέα αυτόν η ιδιωτική πρωτοβουλία και η μη κρατική δραστηριότητα. Η κύρια ευθύνη του κράτους για τις λειτουργίες αυτής της κατηγορίας είναι ότι αυτό οφείλει να εγγυάται την ποιοτική παροχή τους είτε άμεσα από το ίδιο είτε και από ιδιωτικούς ή μη κρατικούς φορείς και οργανώσεις της οικονομίας της αγοράς και της κοινωνίας των πολιτών.
• Βασική αρχή του προγράμματός μας είναι ότι ο παροχικός και εγγυητικός ρόλος του κράτους, υπαγορεύει ότι, αφού καθοριστούν οι στόχοι και οι προδιαγραφές ενός έργου ή υπηρεσίας, η παραγωγή τους θα μπορεί να ανατίθεται και σε ιδιώτες, αν με τον τρόπο αυτό (contracting out) επιτυγχάνεται καλύτερο αποτέλεσμα και χαμηλότερο κόστος.
2.2 KΡΑΤΟΣ ΚΑΙ OΙΚΟΝΟΜΙΑ
Το κράτος επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη διαμόρφωση των οικονομικών μεγεθών της Χώρας και την εξέλιξη της εθνικής οικονομίας. Συγκεκριμένα, το κράτος είναι:
• ο μεγαλύτερος εργοδότης, αφού απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες άτομα στις υπηρεσίες του και στους κρατικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις
• ο μεγαλύτερος παραγωγός αγαθών και υπηρεσιών
• ο μεγαλύτερος επενδυτής σε επενδύσεις παγίου κεφαλαίου (υποδομές, δημόσιες επιχειρήσεις κ.λπ.)
• ο μεγαλύτερος καταναλωτής εισοδημάτων που παράγουν κυρίως άλλοι (οι ιδιώτες).
• Το κράτος είναι αυτό που θεσπίζει τους κανόνες με βάση τους οποίους λειτουργεί η οικονομία και ελέγχει την εφαρμογή τους.
Ένα αποτελεσματικό, σύγχρονο και δίκαιο κράτος στα πλαίσια της οικονομίας της αγοράς μπορεί να αποτελέσει τον σπουδαιότερο προωθητικό παράγοντα της ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας και επομένως και μιας ουσιαστικής και βιώσιμης κοινωνικής πολιτικής. Στη Χώρα μας, δυστυχώς, ιδίως τα τελευταία χρόνια, το κράτος με την καταθλιπτική παρουσία του και με τις ενέργειες και δραστηριότητές του βλάπτει παρά ενθαρρύνει την ανάπτυξη της οικονομίας.
Η συμπεριφορά του κράτους είναι πολλές φορές εχθρική προς την ιδιωτική πρωτοβουλία και επιχειρηματικότητα. Η Χώρα μας είναι η τελευταία στην Ευρώπη στην προσέλκυση επιχειρηματικών κεφαλαίων και παραγωγικών επενδύσεων από το εξωτερικό.
Επιδίωξη της Νέας Δημοκρατίας είναι η μετατροπή του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης από αντίπαλο και τροχοπέδη της ιδιωτικής επιχειρηματικής πρωτοβουλίας σε βασικό μοχλό προώθησης και στήριξης της ιδιωτικής επενδυτικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Γι’ αυτό προβλέπουμε:
• Το κράτος να αποσυρθεί από την άσκηση της δημόσιας επιχειρηματικής δραστηριότητας που εντάσσεται στον καθαρά επιχειρηματικό και ανταγωνιστικό τομέα της οικονομίας. Αυτό όχι μόνον επιτρέπεται από το Σύνταγμα, αλλά και υπαγορεύεται από την αρχή της επικουρικότητας, που συνιστά ουσιώδες μέρος της σύγχρονης πολιτικής κουλτούρας και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
• Η διεξαγωγή δημοσίων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε τομείς κοινωφελούς χαρακτήρα θα συνδυαστεί με την κατάργηση των προνομίων των δημοσίων φορέων και την έκθεσή τους στις δυνάμεις της αγοράς.
Η τήρηση θεμελιωδών αρχών και κανόνων, μπορεί να διαμορφώσει ένα νέο ορθότερο και περιεκτικότερο πλαίσιο, που θα επιτρέψει να χαραχθεί μια πολιτική αποκρατικοποιήσεων των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του κράτους, με τρόπο απολύτως σαφή και διαφανή, δίχως να μειώνεται εξ αυτού του λόγου ο εγγυητικός ρόλος και χαρακτήρας του κράτους.
• Βασικό κριτήριο αξιολόγησης αν μια δημόσια επιχείρηση ή οργανισμός πρέπει να αποκρατικοποιηθεί είναι αν μπορεί να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά στον ιδιωτικό τομέα, προς όφελος των καταναλωτών, των φορολογουμένων, των εργαζομένων και της οικονομίας συνολικά. Η πολιτική μας διαφοροποιείται ανάμεσα στους κλάδους και υποκλάδους που αποτελούν «φυσικά» μονοπώλια και σε εκείνους που μπορεί να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός.
• Α. Στα φυσικά μονοπώλια (κυρίως κλάδοι δικτύου), όπου λόγω αποδόσεων κλίμακας, φύσης του παραγόμενου αγαθού και μεγέθους της αγοράς, μια και μόνη επιχείρηση μπορεί να παράγει πιο αποτελεσματικά από δύο ή περισσότερες επιχειρήσεις, θα διατηρηθεί ο δημόσιoς χαρακτήρας των επιχειρήσεων.
• Β. Στους κλάδους που δεν είναι φυσικά μονοπώλια, η αποκρατικοποίηση θα είναι ουσιαστική και θα εκχωρηθεί και το management.
• Το κράτος μεριμνά ώστε κατά τη διαδικασία των αποκρατικοποιήσεων να εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον, να υπάρχουν συνθήκες πλήρους διαφάνειας, να προστατεύεται ο καταναλωτής, να τηρούνται οι αρχές του ανταγωνισμού και να επιτυγχάνεται κατά το δυνατόν η διαφύλαξη των θέσεων απασχόλησης.
• Το κράτος επιβάλλει τους σχετικούς όρους στους ιδιώτες και επιβλέπει τη συνεπή και ουσιαστική τήρησή τους. Για το σκοπό αυτό ενισχύονται και οργανώνονται οι υπηρεσίες ελέγχου, ώστε να τον ασκούν αποτελεσματικά, και προσδιορίζονται οι κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παραβίασης των όρων αυτών. Ενισχύεται, επίσης, και οργανώνεται με τρόπο σύγχρονο η Επιτροπή Ανταγωνισμού για την εκπλήρωση της αποστολής της.
Οι κεντρικοί άξονες της πολιτικής μας για το δημόσιο τομέα είναι:
• ο επιχειρηματικός ρόλος του κράτους περιορίζεται στο ελάχιστο
• αντίθετα ο εποπτικός, ο εγγυητικός, ο ρυθμιστικός και ο ελεγκτικός του ρόλος ενισχύεται και αναβαθμίζεται ουσιαστικά.
3. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
3.1 ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Η σύγχρονη διακυβέρνηση της χώρας χρειάζεται μια αποτελεσματική, επιτελική και συνεκτική Κυβέρνηση, που λειτουργεί συλλογικά και συντονισμένα, ώστε να αντιμετωπίζει με τρόπο σφαιρικό και προγραμματισμένο τα μείζονα προβλήματα του Τόπου και του Ελληνισμού.
Βασικοί παράγοντες που περιορίζουν τη δυνατότητα της Κυβέρνησης να ανταποκριθεί στην αποστολή του πρωταρχικού αποφασιστικού και συντονιστικού οργάνου διακυβέρνησης της Χώρας είναι, κυρίως:
α) ο μεγάλος αριθμός των μελών της και η διασπορά συγγενών τομέων πολιτικής σε πολλά Υπουργεία, με αποτέλεσμα σύγχυση, επικαλύψεις και συγκρούσεις
β) η χρησιμοποίηση του Υπουργικού Συμβουλίου κυρίως για νομιμοποιητικούς ή συμβολικούς σκοπούς και όχι για τη χάραξη πολιτικής
γ) η παραβίαση του ενιαίου και συλλογικού χαρακτήρα της κυβέρνησης και του Υπουργικού Συμβουλίου και η συχνή υποκατάστασή τους από άλλα όργανα και επιτροπές.
Γι’ αυτό προβλέπουμε:
• Περιορισμό του αριθμού των Υπουργείων και παράλληλη διασφάλιση του επιτελικού ρόλου τους, ώστε να συντονίζονται καλύτερα και να λειτουργούν αποτελεσματικότερα.
• Ξεκάθαρες αρμοδιότητες σε κάθε Yπουργείο.
Τη συγκεκριμενοποίηση του πεδίου πολιτικής κάθε Υπουργείου και τον περιορισμό στο ελάχιστο δυνατό των συναρμοδιοτήτων, ώστε να αποφεύγονται επικαλύψεις και συγκρούσεις.
• Τετραετές πρόγραμμα κατάργησης και συγχώνευσης νομικών προσώπων και υπηρεσιών και πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων για τον περιορισμό της έκτασης του δημοσίου τομέα. Στόχος είναι το μικρότερο Κράτος στην Οικονομία και το καλύτερο και αποτελεσματικότερο Κράτος στην Κοινωνία.
Στις κεντρικές υπηρεσίες του κράτους εμφανίζεται σήμερα ένας πληθωρισμός θέσεων «ευθύνης» που στην πραγματικότητα οδηγούν στη διασπορά της αρμοδιότητας, τον κατακερματισμό της επιχειρησιακής ενότητας, την αναποτελεσματικότητα και την αδυναμία αναζήτησης ευθυνών. Ειδικότερα, στα Yπουργεία υπάρχουν περί τις 90 Γενικές Διευθύνσεις, τις 1.450 Διευθύνσεις και τα 4.900 Τμήματα. Σε αρκετές περιπτώσεις ο αριθμός των θέσεων και των τμημάτων είναι περιττός. Συχνά οι μονάδες αυτές όχι μόνο δεν διαθέτουν σαφείς και διακριτούς στόχους και αρμοδιότητες, αλλ’ ούτε καν το στοιχειωδώς κατάλληλο και αναγκαίο προσωπικό.
Ο πληθωρισμός των πλασματικών θέσεων ευθύνης είναι αποτέλεσμα της ισοπεδωτικής κομματικής - πελατειακής λογικής στη διοίκηση των δημοσίων υπηρεσιών. Συνέπεια αυτού είναι η αναξιοκρατία, η έλλειψη αξιολόγησης και κινήτρων και επομένως η αποθάρρυνση των ικανών και με προσόντα στελεχών. Απαράδεκτη επίσης, είναι η έλλειψη αντιστοιχίας μισθού και καθηκόντων, η σχεδόν ανύπαρκτη διαφοροποίηση αμοιβών μεταξύ κατώτερων και ανώτερων στελεχών, με συνέπεια οι αμοιβές των τελευταίων να υπολείπονται δραματικά από αυτές των συναδέλφων τους στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στόχος του κυβερνητικού μας προγράμματος είναι η ανασχεδίαση της δομής των Υπουργείων με βάση τα στρατηγικά προγράμματα και τις πολιτικές τους. Στα πλαίσια αυτά προβλέπουμε:
• τη συγκεκριμενοποίηση της αποστολής και του μείζονος τομέα ή πεδίου πολιτικής κάθε Υπουργείου
• την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων στα εκτελεστικά όργανα και την τοπική αυτοδιοίκηση
• τη μεταβίβαση σε όλα τα ιεραρχικά επίπεδα ανάλογης εξουσίας λήψης αποφάσεων
• τη συγχώνευση των υπηρεσιών και τη λειτουργική διάκριση και διαφοροποίησή τους σε όσο το δυνατό λιγότερες οργανικές μονάδες, με το κατάλληλο και επαρκές εύρος εποπτείας. Κατά κανόνα, ο προϊστάμενος να μη διαθέτει περισσότερους ή λιγότερους από 5-7 υφισταμένους
• το σύγχρονο σχεδιασμό των θέσεων εργασίας και την περιγραφή των καθηκόντων
• την εξειδίκευση των αρμοδιοτήτων και τη συναφή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων στη βάση επιχειρησιακών σχεδίων δράσης.
3.2 ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ – ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
3.2.1 Επικουρικότητα του Κράτους
Το σύγχρονο μοντέλο οργάνωσης του κράτους οφείλει να διέπεται από την αρχή της επικουρικότητας και της οικονομίας των επιπέδων διοίκησης.
Βασικοί στόχοι και άξονες της σύγχρονης διακυβέρνησης είναι:
• η ενδυνάμωση των θεσμών της αποκέντρωσης και αυτοδιοίκησης
• η εξυπηρέτηση του πολίτη στον πληρέστερο βαθμό και στο πλησιέστερο προς αυτόν επίπεδο
• η διασφάλιση της ισόρροπης εθνικής ανάπτυξης
• η ορθολογική οργάνωση των περιφερειακών υπηρεσιών του κράτους
Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας στη δράση του κράτους, η οποία συνιστά πλέον θεσμικό κεκτημένο του νομικού και πολιτικού πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ισχύει ένα διπλό τεκμήριο αρμοδιότητας:
• αφ’ ενός, υπέρ του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας και της ελεύθερης αγοράς για τις εμπορικές, επιχειρηματικές και παραγωγικές δραστηριότητες, από τις οποίες το κράτος οφείλει να απέχει και να ενεργεί μόνο ρυθμιστικά, ελεγκτικά και διορθωτικά,
• αφ’ ετέρου, υπέρ της αποκέντρωσης και της αυτοδιοίκησης και όχι της κεντρικής διοίκησης, που οφείλει πλέον να δρα επιτελικά, σχεδιαστικά και συντονιστικά.
Στις αποκεντρωμένες και αυτοδιοικούμενες μονάδες μεταφέρεται το σύνολο σχεδόν των εκτελεστικών δραστηριοτήτων του κράτους, ενώ στις κεντρικές υπηρεσίες παραμένει ο επιτελικός σχεδιασμός και ο έλεγχος. Ο επιτελικός χαρακτήρας της Κυβέρνησης σημαίνει ότι οι κεντρικές υπηρεσίες είναι αρμόδιες για το στρατηγικό σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και τη στήριξη του νομοθετικού έργου. Επίσης έχουν έργο το συντονισμό, την αξιολόγηση και τον έλεγχο νομιμότητας των αποτελεσμάτων δράσης των αποκεντρωμένων και αυτοδιοικούμενων μονάδων, χωρίς να παρεμποδίζεται η πρωτοβουλία και η ελεύθερη δράση τους.
ΤOΠIKH AYTOΔIOIKHΣH
Η αποτίμηση της μέχρι σήμερα πορείας της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ στο χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης, οδηγεί στις παρακάτω παρατηρήσεις και διαπιστώσεις:
• Θεσμικές παλινδρομήσεις και προχειρότητες που έχουν πλήξει το κύρος και την αποτελεσματικότητα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.
• Έλλειψη ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου για τη διοικητική οργάνωση της χώρας και εχθρική στάση απέναντι στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση.
• Αδιαφορία για την οικονομική αυτοδυναμία και αυτοτέλεια των Ο.Τ.Α., με συνέπεια την αδυναμία άσκησης αποτελεσματικής και παραγωγικής διοίκησης των τοπικών υποθέσεων, καθώς και την υπερχρέωση πολλών Ο.Τ.Α.
• Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και δράσεων στους Δήμους από τα Υπουργεία και τους κρατικούς οργανισμούς χωρίς τη μεταφορά αντίστοιχων πόρων.
• Η Κυβέρνηση παραβιάζει το άρθρο 102 του Συντάγματος και την ισχύουσα νομοθεσία και δεν αποδίδει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση τους θεσμοθετημένους πόρους. Εισπράττει για λογαριασμό των Δήμων αλλά δεν αποδίδει τους πόρους που δικαιούνται. Οι Ο.Τ.Α. χρωστούν σήμερα 4,5 δισ. ευρώ (1,5 τρισ. δρχ.) και η Κυβέρνηση δεν έχει αποδώσει θεσμοθετημένους πόρους 3 δισ. ευρώ (1 τρισ. δρχ.).
• Αναγκαστική συγχώνευση των Δήμων και Κοινοτήτων χωρίς προηγούμενη μελέτη και με κομματική ιδιοτέλεια και σκοπιμότητα.
• Σύγχυση στην κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων βαθμών αυτοδιοίκησης και απουσία σαφούς προσδιορισμού των επιτελικών αρμοδιοτήτων κάθε επιπέδου διοίκησης του κράτους.
• Αδυναμία μετατροπής του ΕΠΤΑ σε πραγματικό πρόγραμμα στήριξης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η πολυδιαφημισμένη προίκα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τον «Καποδίστρια» δεν δόθηκε. Η κυβέρνηση δεν σέβεται το Νόμο που η ίδια έχει ψηφίσει και το πρόγραμμα χρηματοδοτείται μονομερώς από την Τ.Α.
• Έλλειψη ενδιαφέροντος για την ανάπτυξη των Ο.Τ.Α. σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές.
• Αδυναμία ανάδειξης της ισόρροπης περιφερειακής ανάπτυξης σε στόχο ύψιστης εθνικής προτεραιότητας και αποκέντρωσης των οικονομικών δραστηριοτήτων.
Για τους λόγους αυτούς επικρατεί η άποψη ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση σήμερα στηρίζεται σε «πήλινα πόδια».
Η πολιτική μας για την αποκέντρωση και την αυτοδιοίκηση εμπνέεται από νέες αρχές, στηρίζεται σε στέρεες βάσεις και αντιστοιχεί στο νέο πνεύμα διακυβέρνησης της χώρας. Στα πλαίσια αυτά προβλέπουμε:
• Τη δημιουργία πραγματικά αυτοδιοικούμενων οργανισμών, ώστε να μειωθεί το χάσμα ανάμεσα στον πολίτη και την εξουσία, να πολλαπλασιαστούν οι ευκαιρίες ενεργητικής συμμετοχής των πολιτών στην πραγμάτωση κοινών σκοπών. Έτσι ο πολίτης δεν θα έχει την αίσθηση ότι τις υποθέσεις του χειρίζονται ανώνυμα, απομακρυσμένα και απροσπέλαστα όργανα.
• Η διοίκηση των Ο.Τ.Α. να στηρίζεται στη διαφάνεια, στη νομιμότητα, στο σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών και να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις τοπικές υποθέσεις.
• Τον προσδιορισμό των επιτελικών αρμοδιοτήτων των κεντρικών υπηρεσιών και την πραγματική μεταφορά των αρμοδιοτήτων που αφορούν τοπικές υποθέσεις στα διάφορα επίπεδα αυτοδιοίκησης. Οι αρχές της αποκέντρωσης, της επικουρικότητας και της αποτελεσματικότητας αποτελούν την αφετηρία για τη διαδικασία οποιασδήποτε μεταρρύθμισης.
• Καμία νέα αρμοδιότητα χωρίς νέους πόρους. Κάθε νέα αρμοδιότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να συνοδεύεται μετά από κοστολόγηση, από τους αναγκαίους πόρους, επαρκή στελέχωση και αναγκαίους μηχανισμούς στήριξης.
• Κανένας νέος νόμος χωρίς έκφραση γνώμης των O.T.A. Καμία νομοθετική πρωτοβουλία που αφορά την Τ.Α. δεν θα οριστικοποιείται χωρίς την προηγούμενη έκφραση της γνώμης της.
• Συμμετοχή σε όλα τα στάδια των Κοινοτικών Προγραμμάτων. Συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο σχεδιασμό, προγραμματισμό και υλοποίηση των Κοινοτικών Προγραμμάτων (Κ.Π.Σ.).
• Τοπική διαβούλευση για την οργανωμένη και σε βάθος εξέταση τοπικών προβλημάτων, στην οποία συμμετέχουν φορείς της κοινωνίας των πολιτών, αλλά και μεμονωμένοι πολίτες. Στο τέλος της διαδικασίας συντάσσεται έκθεση, που υποβάλλεται στο Δημοτικό Συμβούλιο.
• Ίδρυση Εθνικού Συμβουλίου Αυτοδιοίκησης. Η ίδρυση και λειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου Αυτοδιοίκησης, θα δώσει θεσμικό χαρακτήρα στη συνεργασία, τη διαβούλευση και το συντονισμό μεταξύ των βαθμών αυτοδιοίκησης. Επίσης, θα αποτελέσει θεσμό προβληματισμού για τη διαμόρφωση πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης σε μείζονα θέματα Τ.Α. Το Εθνικό Συμβούλιο Αυτοδιοίκησης συγκαλείται από τον Υπουργό Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης ο οποίος και προεδρεύει. Συμμετέχουν ο πρόεδρος και δύο μέλη του Προεδρίου της KEΔKE, ο πρόεδρος και δύο μέλη του Προεδρίου της ENAE, δύο εκπρόσωποι των προέδρων των Περιφερειακών Συμβουλίων, εκπρόσωποι των Kομμάτων στη Bουλή καθώς και δύο καθηγητές Πανεπιστημίων συναφούς αντικειμένου.
• Ίδρυση Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως Ν.Π.Ι.Δ. υπαγόμενου στο Υπουργείο Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης. Αποστολή του Ινστιτούτου είναι:
- Η διεξαγωγή μελετών, ερευνών καθώς και η επιμόρφωση των στελεχών της Τ.Α. και η διαρκής ενημέρωση των εκπροσώπων της.
- Η συμβουλευτική αρωγή και η επιστημονική στήριξη των Ο.Τ.Α.
- Η διαμόρφωση τεκμηριωμένων θέσεων για το θεσμό και τα προβλήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης.
- Η συνεργασία με αντίστοιχα αλλοδαπά ιδρύματα, φορείς και όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να συμβάλλει στην ουσιαστική συμμετοχή της Ελληνικής Τ.Α. σε διεθνείς δραστηριότητες.
• Ενισχυμένος ο ρόλος των Ο.Τ.Α. στη μάχη για την απασχόληση. Συνεργασία και ενεργό συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης στην αντιμετώπιση της ανεργίας με οργανωμένα παρατηρητήρια απασχόλησης ανά Νομαρχία ή και Δήμο και δημιουργία κόμβου πληροφοριών μεταξύ τοπικών παρατηρητηρίων, Εθνικού Παρατηρητηρίου Απασχόλησης, Ο.Α.Ε.Δ. και άλλων φορέων που πραγματοποιούν έρευνες για την απασχόληση (Γ.Σ.Ε.Ε., Σ.Ε.Β., κ.λπ.).
• Ενίσχυση των Ο.Τ.Α. για τη διαμόρφωση υποδομής ηλεκτρονικής διοίκησης και ενθάρρυνση κοινοπραξιών Ο.Τ.Α. για την ανάπτυξη συστημάτων πληροφορικής σε διαδημοτικό επίπεδο.
• Οργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης στις νησιωτικές περιοχές, ώστε να προσαρμοσθεί πλήρως στην ιδιομορφία των γεωγραφικών, οικονομικών και κοινωνικών τους ιδιαιτεροτήτων και με τρόπο, ώστε κάθε νησί να διαθέτει το δικό του ενιαίο και αποτελεσματικό σύστημα διοίκησης και αυτοδιοίκησης.
• Ειδικά επιχειρησιακά σχέδια για τις περιοχές των ορεινών όγκων και των νησιών.
• Άρση των αδικιών και των κοινωνικών εντάσεων που έχουν προκύψει από τις αναγκαστικές συνενώσεις του προγράμματος «Καποδίστριας» (με νόμο ή με τοπικά δημοψηφίσματα).
• Ανάδειξη της αισθητικής της πόλης και του χωριού και προστασία του περιβάλλοντος.
• Διαδημοτικές συνεργασίες υπό τη μορφή «συμπολιτειών». Θα δοθούν κίνητρα στους δήμους και τις κοινότητες να συνεργασθούν σε διαδημοτικό επίπεδο για ορισμένες λειτουργίες (συγκοινωνίες, δημοτική αστυνομία, διαχείριση απορριμμάτων, ύδρευση), χωρίς σπατάλη ανθρώπινου δυναμικού και πόρων με στόχο το καλύτερο αποτέλεσμα.
• Μητροπολιτική συνεργασία, σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας. Ενθάρρυνση και διοργάνωση μορφών «μητροπολιτικής συνεργασίας» (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά κ.α.) για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση προβλημάτων και την καλύτερη ποιότητα παροχής υπηρεσιών με χαμηλότερο κόστος.
• Προώθηση του προγράμματος των ομογενειακών χωριών, σε συνεργασία με το Συμβούλιο Αποδήμου Ελληνισμού, ενισχύοντας τον επαναπατρισμό του αποδήμου ελληνισμού μέσω της αυτοδιοίκησης.
• Ψήφιση σύγχρονου Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων μετά από ουσιαστικό διάλογο με τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Πολιτικών Κομμάτων.
• Καθιέρωση νέου συστήματος κατανομής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, που θα εξασφαλίζει τη δίκαιη κατανομή τους, συμβάλλοντας στην τοπική ανάπτυξη.
• Έγκαιρη και πιστή απόδοση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση όλων των θεσμοθετημένων πόρων.
• Πλήρης εφαρμογή του νόμου για το Ειδικό Πρόγραμμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΕΠΤΑ).
• Ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός των τοπικών έργων πρέπει να γίνεται από τους Ο.Τ.Α. στο πεδίο ευθύνης των οποίων ανήκει.
• Ενίσχυση των δήμων στην εφαρμογή μέτρων πολιτικής προστασίας.
• Δημιουργία Ταμείου Συνοχής των Ο.Τ.Α. με αποστολή την ενίσχυση οικονομικά αδυνάτων Ο.Τ.Α., καθώς και Ο.Τ.Α. που πλήττονται από έκτακτα γεγονότα ή φυσικές καταστροφές.
• Ενίσχυση των τακτικών εσόδων των Ο.Τ.Α. από τον Κρατικό Προϋπολογισμό για τη διασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας και βιωσιμότητας της τοπικής αυτοδιοίκησης.
• Κατοχύρωση ενός σταθερού θεσμικού πλαισίου αποκεντρωμένων και αμέσως εισπραττόμενων πόρων.
• Παρέχεται στους O.T.A. (όπως θα ρυθμιστεί με νόμο) η δυνατότητα να προσφύγουν σε B’ βαθμό κατά των αποφάσεων που κρίνουν ως παράνομες διοικητικές τους πράξεις.
Στο πρόγραμμά μας προβλέπονται συγκεκριμένες παρεμβάσεις και για το θεσμό της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
α. Ενίσχυση του προγραμματικού ρόλου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης σε συνεργασία με τους πρωτοβάθμιους Ο.Τ.Α. και τους κοινωνικούς φορείς.
β. Ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του αιρετού Νομάρχη και κατάργηση του περιορισμού της οκταετούς θητείας του.
γ. Αύξηση των τακτικών εσόδων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και αύξηση του ποσοστού των ΠΕΠ για τα Νομαρχιακά Προγράμματα.
δ. Συμμετοχή της Ε.Ν.Α.Ε. ως γνωμοδοτικού οργάνου σε θέματα περιφερειακής ανάπτυξης.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα προβλέπονται δύο βαθμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η Νέα Δημοκρατία, ως B’ βαθμό βλέπει τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Ο νομός και ο νομάρχης είναι διοικητικοί θεσμοί καταξιωμένοι στη συνείδηση του Λαού. Σκέψεις για την αποδυνάμωση ή ακόμα και κατάργηση των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, όπως αυτές που ακούγονται από κυβερνητικής πλευράς, μας βρίσκουν απολύτως αντίθετους. Γιατί έτσι πλήττεται η εγγύτητα στον πολίτη και απαξιώνεται κατ’ επέκταση η συμμετοχή του, που αποτελεί βασική προϋπόθεση της τοπικής ανάπτυξης και είναι η μεγάλη αρετή και κατευθυντήρια αρχή της ελληνικής αυτοδιοίκησης αλλά και το όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παράλληλα αναγνωρίζουμε ότι η σημασία των περιφερειών έχει αυξηθεί στην Ευρώπη και θα συνεχίσει να αυξάνει. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο ρόλο των περιφερειών ως κινητήριας δύναμης της ανάπτυξης, καθώς και ως παράγοντα ενίσχυσης της συνοχής στην Ένωση.
Η σημασία των περιφερειών στους τομείς του προγραμματισμού σε διανομαρχιακό επίπεδο, στην εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας και της αποκέντρωσης, καθώς και στην ισόρροπη εθνική ανάπτυξη, αποτελούν στο σύνολό τους νέες προκλήσεις για την ανάπτυξη δημοκρατικών δομών.
Στόχος μας είναι ο περιορισμός της απομόνωσης και η ένταξη των περιφερειών στον ευρωπαϊκό χώρο μέσω της διαμόρφωσης συγκεκριμένου σχεδίου ανά περιφέρεια, με άξονες:
• Την αξιοποίηση των τοπικών ιδιαιτεροτήτων και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων
• Τη δημιουργία Περιφερειακών Αναπτυξιακών Οργανισμών στους οποίους θα συμμετέχουν η Τοπική Αυτοδιοίκηση και οι Παραγωγικές Τάξεις
• Την ενίσχυση των επενδύσεων
• Τη βελτίωση της ποιότητας ζωής
• Την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά, καθώς και την προώθηση γενικότερων εθνικών στόχων.
Προβλέπουμε:
• Αιρετό Περιφερειακό Συμβούλιο με αιρετό Πρόεδρο. Τη γενική εφαρμογή των αρχών του αποκεντρωμένου κράτους και της δημοκρατικής εκπροσώπησης, που θα πραγματωθούν με την ανάδειξη αιρετών περιφερειακών συμβουλίων. Ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου εκλέγεται από τα μέλη του.
• Ο Πρόεδρος και το περιφερειακό συμβούλιο ασκούν γνωμοδοτικές, αποφασιστικές και ελεγκτικές αρμοδιότητες, που θα καθορισθούν με νόμο.
• H κατανομή των πόρων της Περιφέρειας ανά Nομαρχιακή Aυτοδιοίκηση και ο προγραμματισμός για τα αναπτυξιακά προγράμματα και δράσεις διανομαρχιακού επιπέδου γίνονται από το Περιφερειακό Συμβούλιο. Oι παραπάνω λειτουργίες στηρίζονται σε εμπεριστατωμένη μελέτη της Περιφέρειας και σε εισηγήσεις των Nομαρχιακών Aυτοδιοικήσεων που στηρίζονται σε προτάσεις των O.T.A. Έτσι γίνεται πράξη ο Δημοκρατικός Προγραμματισμός και επιτυγχάνεται η συνεργασία μεταξύ του A’ και B’ Bαθμού Tοπικής Aυτοδιοίκησης.
• Αποκεντρωμένο όργανο κρατικής διοίκησης στην Περιφέρεια θα είναι ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας με θητεία.
Ο ρόλος και η αρμοδιότητα του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας θα είναι:
• Η εποπτεία της τήρησης της νομιμότητας της διοικητικής δράσης, των αποκεντρωμένων και αυτοδιοικούμενων μονάδων που εδρεύουν στην περιφέρεια, την οποία κρίνουν τα κατά νόμο αρμόδια όργανα.
• Ο συντονισμός των περιφερειακών δημοσίων υπηρεσιών που έχουν την έδρα τους στην περιφέρεια.
• Η άσκηση κρατικών αρμοδιοτήτων στην περιφέρεια.
• Η ευθύνη της εκτέλεσης των αναπτυξιακών διανομαρχιακών προγραμμάτων.
Επίσης, προβλέπουμε στο πρόγραμμά μας:
Αλλαγή εκλογικού νόμου για τους Ο.Τ.Α. - Εκλογή από την πρώτη Κυριακή με 42% των ψήφων.
• Την αλλαγή του εκλογικού νόμου που αφορά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ώστε τα αιρετά μέλη της να εκλέγονται από την πρώτη Κυριακή με ένα σύστημα εκλογής που να εξασφαλίζει αντιπροσωπευτικό σχήμα διοίκησης, πλην όμως σταθερό και βιώσιμο, με την προϋπόθεση για τον πλειοψηφούντα συνδυασμό, τουλάχιστον 42% των ψήφων.
Διπλογραφικό λογιστικό σύστημα σε όλους τους Ο.Τ.Α.
• Εφαρμογή διπλογραφικού λογιστικού συστήματος και δημοσίευση των προϋπολογισμών και ισολογισμών των Ο.Τ.Α. Έτσι θα καταστεί δυνατός ο έλεγχος της οικονομικής διαχείρισης και θα κατοχυρωθεί η διαφάνεια.
Προληπτικό και κατασταλτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
• Υποχρεωτική υπαγωγή των Ο.Τ.Α. σε προληπτικό και κατασταλτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Σύσταση του θεσμού του Συνηγόρου του Δημότη.
• Σύσταση του θεσμού του “Συνηγόρου του Δημότη” για τον έλεγχο της κακοδιοίκησης και για την προστασία των δικαιωμάτων των δημοτών.
3.3 ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Η διαφθορά με τη μορφή της δωροδοκίας (παθητικής ή ενεργητικής) ανωτέρων δημοσίων λειτουργών και υπαλλήλων, αποτελεί μια μορφή αφανούς εγκλήματος, ενώ ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις που έχουν φθάσει ενώπιον της δικαιοσύνης. Οργιάζει η διαφθορά σε πολλές δημόσιες υπηρεσίες και πολλοί πολίτες έχουν πεισθεί, ότι δίχως “λάδωμα” δεν υπάρχει ελπίδα για επιτυχή έκβαση της υπόθεσης ή του αιτήματός τους.
Η διαφάνεια, ως προϋπόθεση του κράτους δικαίου και εγγύηση της διασφάλισης του δημοσίου συμφέροντος, αποτελεί βασική αρχή, η οποία πρέπει να διέπει το σύνολο του δημοσίου βίου της χώρας. Η εφαρμογή όμως της αρχής της διαφάνειας, προϋποθέτει ύπαρξη κατάλληλου θεσμικού πλαισίου με τις απαραίτητες εγγυήσεις επιβολής και τήρησης της στην πράξη.
Σήμερα, όχι μόνο δεν έχουν θεσμοθετηθεί επαρκείς εγγυήσεις για την κατοχύρωση της διαφάνειας αλλά αντιθέτως την τελευταία δεκαετία με αποκλειστική ευθύνη των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, εισήχθησαν ρυθμίσεις που παρέχουν ακόμη και θεσμικό έρεισμα στην αδιαφάνεια σε καίριους τομείς της δημόσιας ζωής, όπως οι δημόσιες συμβάσεις, τα ΜΜΕ και το Χρηματιστήριο. Αλλά και ως προς τη διαφάνεια των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων των πολιτικών προσώπων και των μελών της Κυβέρνησης, πλανώνται πλέον στη συνείδηση των πολιτών βαρύτατες σκιές, που απαξιώνουν το ίδιο το πολιτικό μας σύστημα και την ποιότητα της δημοκρατίας.
Ο έλεγχος των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και των πολιτικών προσώπων υπήρξε σχεδόν ανύπαρκτος λόγω κυρίως της απρόσφορης σύνθεσης του αρμοδίου ελεγκτικού οργάνου. Στην πράξη η εφαρμογή του «πόθεν έσχες» στα πολιτικά πρόσωπα περιορίσθηκε προσχηματικά μόνο στο «τι έσχες» και όχι στο «πόθεν έσχες». Και οι πρόσφατες εξαγγελίες του Πρωθυπουργού για το «πόθεν έσχες» είναι υποκριτικές και αναποτελεσματικές κυρίως γιατί δεν καθιερώνουν όργανα αποτελεσματικού ελέγχου.
Η απουσία, επίσης, ουσιαστικού ελέγχου στις αναθέσεις δημοσίων έργων και προμηθειών που εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις ανάθεσης σε “ημετέρους”, δεν αδικεί απλώς ικανούς έλληνες επιχειρηματίες, αλλά στρεβλώνει περαιτέρω τον υγιή ανταγωνισμό, βλάπτει την εθνική οικονομία και το δημόσιο συμφέρον και ζημιώνει τελικά τους φορολογούμενους πολίτες.
Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ διαμόρφωσαν ένα ευρύτατο σκοτεινό πεδίο αδιαφάνειας που καλύπτεται από τη διαφθορά και τη διαπλοκή, οι οποίες πέραν των άλλων, δηλητηριάζουν καθημερινά και τον υγιή κοινωνικό ιστό της χώρας.
Ενδεικτικά αναφέρονται ρυθμίσεις που θεσπίσθηκαν από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ από το 1993:
Ν.2172/1993 Μετατροπή του αδικήματος της απιστίας σε πλημμέλημα.
Ν.2446/1996 Ανάθεση της σύναψης προγραμματικών συμφωνιών στις διοικήσεις των ΔΕΚΟ «κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων» γεγονός, που τους επέτρεψε να μοιράσουν ανεξέλεγκτα σε διαπλεκόμενα συμφέροντα προμήθειες σε τιμές ακόμα και διπλάσιες από τις ισχύουσες διεθνώς.
Ν.2522/1997 Ανάθεση δημόσιων συμβάσεων, έργων, προμηθειών και παροχής υπηρε-
(άρθρο 4) σιών σε όποιον θέλει η Κυβέρνηση χωρίς την παραμικρή κύρωση, αφού εκείνοι που αδικούνται μπορούν απλά να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη για να πάρουν αποζημίωση, ενώ εκείνοι που παράνομα πήραν το έργο συνεχίζουν την εκτέλεσή του.
Ν.2576/1998 Εισαγωγή του λεγόμενου «μαθηματικού τύπου» στην επιλογή των αναδόχων δημοσίων έργων, που έχει καταδικασθεί και από την αρμόδια Επιτροπή της Ε.Ε.
Ν.2843/2000 Αφαιρέθηκε από την εισαγγελική Αρχή η δυνατότητα διενέργειας ανάκρισης, προανάκρισης ή προκαταρκτικής εξέτασης για πιθανολογούμενα αδικήματα στις χρηματιστηριακές συναλλαγές παρά μόνον εάν υπάρχει άδεια του δικαστικού συμβουλίου.
Ν.3021/2002 Νομιμοποίηση της διαπλοκής επιχειρήσεων ΜΜΕ με επιχειρήσεις που συνάπτουν συμβάσεις έργων και προμηθειών του Δημοσίου μέσω του «βασικού μετόχου».
Η τελευταία έκθεση στελεχών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κατατάσσει την Ελλάδα 1η μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών του κόσμου στη διαφθορά, την παραοικονομία και τη σπατάλη δημοσίου χρήματος. Ενώ η προ εξαμήνου περίπου έκθεση της διεθνούς οργάνωσης Transparency International κατατάσσει τη χώρα μας ως προς τα ζητήματα της διαφάνειας, στην 44η θέση μετά από την Ουρουγουάη, την Τυνησία, την Κόστα Ρίκα και τη Ναμίμπια.
Η έκταση της διαφθοράς είναι τέτοια που δεν έχει αφήσει αλώβητο κανένα τομέα επαφής του κράτους με τον πολίτη ή τον επιχειρηματία. Ουδέποτε στο παρελθόν Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου αναγκάστηκε να πει ότι αυτά που λέγονται για τη διαφθορά «ωχριούν μπροστά στην πραγματικότητα». Εφορίες, πολεοδομίες, υπηρεσίες δημοσίων έργων, δασικές υπηρεσίες, αποτελούν στη συνείδηση του κόσμου χαρακτηριστικά παραδείγματα διαφθοράς. Οι εκθέσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, του Σώματος Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, έρευνες του ΙΟΒΕ, μελέτες του Ελληνικού Κέντρου Επιχειρηματικότητας και η έκθεση της ομάδας GRECO του Συμβουλίου της Ευρώπης, επιβεβαιώνουν εκτεταμένα φαινόμενα διαφθοράς δημοσίων λειτουργών.
Εντυπωσιακή για τη διαφθορά και την σπατάλη του Δημόσιου χρήματος είναι η πρόσφατη έκθεση στελεχών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η Νέα Δημοκρατία θεωρώντας τη διαφάνεια ως απαραίτητο ποιοτικό στοιχείο της δημοκρατίας, εγγύηση του κράτους δικαίου και διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, δεσμεύεται προγραμματικά να κατοχυρώσει την αρχή της διαφάνειας σε όλο το εύρος και τις εκφάνσεις της, καταπολεμώντας ταυτόχρονα τις εστίες αδιαφάνειας και διαπλοκής.
Είναι ανάγκη να ληφθούν όλα τα θεσμικά μέτρα ώστε να διασφαλισθούν:
• Ο έλεγχος του “πολιτικού χρήματος”.
• Ο έλεγχος του μετοχικού κεφαλαίου των νομικών προσώπων που διαχειρίζονται τα ΜΜΕ.
• Η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και παροχής υπηρεσιών.
• Οι εγγυήσεις διαφάνειας στις χρηματιστηριακές συναλλαγές.
• Η άρση όλων των θεσμικών εμποδίων για αποτελεσματικό έλεγχο από τις ανεξάρτητες αρχές και τη δικαιοσύνη, των δημοσίων συμβάσεων και των χρηματιστηριακών συναλλαγών.
• Η καταπολέμηση όλων των λοιπών εστιών διαφθοράς και διαπλοκής.
Ειδικότερα προβλέπουμε:
Έλεγχος Πολιτικού Χρήματος
Δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στον έλεγχο των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και του “πόθεν έσχες” των πολιτικών προσώπων, αλλά και των στελεχών του δημόσιου τομέα που βρίσκονται σε θέσεις-κλειδιά για τη διαχείριση του δημόσιου χρήματος.
Για το λόγο αυτό προγραμματίζουμε την εφαρμογή ενός πλέγματος διατάξεων που μπορούν να αντιμετωπίσουν ουσιαστικά το πρόβλημα. Οι προτάσεις μας είναι ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες. Δεν στοχεύουν σε απλό εντυπωσιασμό και κουκούλωμα του προβλήματος με ανεφάρμοστους νόμους, όπως είναι η Κυβερνητική πρόταση που προβλέπει την εφαρμογή του «πόθεν έσχες» σε εκατοντάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους.
Συγκεκριμένα προβλέπουμε:
Συγκροτείται, Επιτροπή Eλέγχου του “πολιτικού χρήματος”. Την Επιτροπή θα συνθέτουν ο Πρόεδρος και πέντε σύμβουλοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου οι οποίοι θα ορίζονται με κλήρωση, ο Γενικός Γραμματέας της Βουλής και ο Συνήγορος του Πολίτη. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζονται εγγυήσεις διαφάνειας. Για να ανταποκριθεί στην αποστολή της και ο έλεγχος να είναι πλήρης και αξιόπιστος, η Επιτροπή στελεχώνεται με το κατάλληλο προσωπικό και εξοπλίζεται με αρμοδιότητες και με την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή. Η επιτροπή αυτή θα ελέγχει:
• Τα οικονομικά και τις δαπάνες των πολιτικών κομμάτων, των Βουλευτών και μάλιστα όχι μόνο κατά το διάστημα των εκλογών αλλά και κατά το ενδιάμεσο χρονικό διάστημα. Επίσης, ελέγχει τις εκλογικές δαπάνες των υποψηφίων Βουλευτών.
• Το “πόθεν έσχες” όλων των πολιτικών προσώπων, ήτοι μελών της Κυβέρνησης, Υφυπουργών, Βουλευτών, Γενικών Γραμματέων Υπουργείων και Περιφερειών, Ειδικών Γραμματέων, Διοικητών ή Προέδρων Δημοσίων Οργανισμών και Επιχειρήσεων. Στον έλεγχο υπάγονται επίσης οι Νομάρχες και οι Δήμαρχοι.
Θα είναι συνεχής, ενδελεχής, θα αφορά κάθε μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης και θα επικεντρώνεται στο «πόθεν έσχες» και όχι μόνο στο «τι έσχες». Ο έλεγχος του «πόθεν έσχες» θα γίνεται για όλη την περίοδο που έχει κάποιος την ιδιότητα του πολιτικού προσώπου.
• Συγκροτείται ειδικό τμήμα «πόθεν έσχες», στα πλαίσια της Γενικής Επιθεώρησης Δημόσιας Διοίκησης. Αναλαμβάνει τον έλεγχο του «πόθεν έσχες» των γενικών διευθυντών των δημοσίων υπηρεσιών, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α., των διευθυντών και των προϊσταμένων τμημάτων που έχουν ασκήσει ή ασκούν αρμοδιότητες σε θέματα δημοσίων έργων ή προμηθειών, πολεοδομίας, δασών, φορολογίας, επιδοτήσεων, χορήγησης αδειών και εγκρίσεων που μπορεί να αποτελούν αντικείμενο συναλλαγής και διαφθοράς.
Επίσης ο έλεγχος περιλαμβάνει μέλη επιτροπών προμηθειών ή ανάθεσης δημοσίων έργων ή μελετών καθώς επίσης και τους επιβλέποντες μεγάλα έργα.
Και εδώ ο έλεγχος θα είναι συνεχής και θα περιλαμβάνει κάθε μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης των ανωτέρω υπαλλήλων. Θα επεκτείνεται δειγματοληπτικά και σε μη υπαγόμενες σε έλεγχο κατηγορίες υπαλλήλων, όταν προκύπτουν ενδείξεις διαφθοράς στον τομέα που υπηρετούν ή διαχειρίζονται.
Για να είναι ο έλεγχος του «πόθεν έσχες» ουσιαστικός και να μπορούν τόσο η Επιτροπή Ελέγχου του πολιτικού χρήματος, όσο και το ειδικό τμήμα «πόθεν έσχες» να λειτουργούν αποτελεσματικά θα αίρεται, εφόσον είναι απαραίτητο, οποιοδήποτε απόρρητο (τραπεζικό, φορολογικό ή χρηματιστηριακό).
• Απαγορεύεται στους Βουλευτές, τα μέλη της κυβέρνησης και όλα τα διοικούντα όργανα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, να προβαίνουν σε χρηματιστηριακές συναλλαγές.
• Οι ως τότε χρηματιστηριακές τους συναλλαγές και ιδίως εκείνες της περιόδου 1998-2000, θα ελεγχθούν πλήρως από την Επιτροπή Ελέγχου, ύστερα από υποχρεωτικό άνοιγμα των κάθε είδους κωδικών των ιδίων των πολιτικών και των συγγενικών τους προσώπων.
• Αυστηρές ποινές για τους παραβάτες. Οι παραπάνω προτάσεις συγκροτούν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ελέγχου του πολιτικού χρήματος. Όμως, καθοριστικό για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι το να μπει οριστικά τέλος στην ατιμωρησία. Οι ποινές για τους παραβάτες πρέπει να είναι αυστηρές και να φτάνουν μέχρι τη, πάντοτε σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Συντάγματος, δήμευση περιουσιακών στοιχείων που δεν θα έχουν δηλωθεί ή θα αποδειχθεί ότι έχουν αποκτηθεί παράνομα.
ΜΜΕ
• Μέτρα για την κατοχύρωση όλων των κατά το Σύνταγμα αρμοδιοτήτων του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, έτσι ώστε και ν’ αποκοπεί πλήρως ο σημερινός απαράδεκτος ομφάλιος λώρος που το συνδέει με τον Υπουργό Τύπου και ΜΜΕ, καθώς και μέτρα για την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών (οικονομικά μέσα, υλικοτεχνική υποδομή).
• Πλήρης και διαρκής έλεγχος της σύνθεσης του μετοχικού κεφαλαίου των νομικών προσώπων που διαχειρίζονται ΜΜΕ μέχρι και φυσικού προσώπου, για τον τρόπο προέλευσής του και τον αποκλεισμό της διαπλοκής.
• Απαγόρευση παρεμβολής κάθε είδους εξωχώριων εταιριών στο μετοχικό κεφάλαιο νομικών προσώπων που διαχειρίζονται ΜΜΕ.
• Μείωση στο ελάχιστο δυνατό του ποσοστού του “βασικού μετόχου”, ώστε να κλείσει όσο γίνεται αυτή η συνταγματικώς θεσμοθετημένη από την κυβέρνηση “κερκόπορτα” της διαπλοκής στα ΜΜΕ.
• Κατάργηση κάθε δυνατότητας χρησιμοποίησης παρένθετων προσώπων, συγγενικών ή μη, στο μετοχικό κεφάλαιο και τη διοίκηση των νομικών προσώπων που διαχειρίζονται ΜΜΕ. Η κατάργηση θα περιλαμβάνει και τη σημερινή διάτρητη ρύθμιση που επιτρέπει τη χρησιμοποίηση τέτοιων παρένθετων προσώπων όταν αποδεικνύουν δήθεν «οικονομική αυτοτέλεια».
Διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις
• Συγκρότηση Aνεξάρτητης Aρχής για την εποπτεία και τον έλεγχο των δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και παροχής υπηρεσιών, τόσο ως προς την τήρηση των κανόνων διαφάνειας, όσο και ως προς την τήρηση των μελετών που καθορίζουν το πλαίσιο των συμβάσεων αυτών.
Στο όργανο αυτό μετέχουν ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί και αρμόδιοι εμπειρογνώμονες.
• Κατάργηση του απαράδεκτου σημερινού θεσμικού πλαισίου (αρθρ. 1 ν. 2940/2001 που επιτρέπει τη διαμόρφωση ολιγοπωλίου στον τομέα των δημοσίων έργων και την παραβίαση κάθε έννοιας ελεύθερου και υγιούς ανταγωνισμού. Με το άρθρο αυτό παρασχέθηκε η δυνατότητα στις εργοληπτικές επιχειρήσεις των δημόσιων έργων, να συνιστούν κοινοπραξίες κατασκευής ενός έργου, που ανέλαβε να εκτελέσει μία ή περισσότερες από τις επιχειρήσεις αυτές. Έτσι καταστρατηγείται κάθε έννοια υγιούς και ελεύθερου ανταγωνισμού, με τη διευκόλυνση των προσυνεννοήσεων μεταξύ των διαφόρων εργοληπτικών εταιρειών προ της συμμετοχής τους στο σχετικό διαγωνισμό.
• Αντικατάσταση του ισχύοντος σήμερα «μαθηματικού τύπου», ο οποίος παρεμποδίζει τον ελεύθερο και υγιή ανταγωνισμό ως προς την ανάθεση και εκτέλεση δημόσιων έργων. Το «μαθηματικό τύπο» θα αντικαταστήσει σύγχρονο και διαφανές θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα βασίζεται πρωτίστως πάνω στους άξονες: Πρώτον, της σύνταξης πλήρων και ολοκληρωμένων μελετών και δεύτερον, της απαρέγκλιτης τήρησης των μελετών αυτών.
• Κατάργηση των αδιαφανών εκείνων ρυθμίσεων του άρθρου 16 του ν.2446/1996, με τις οποίες σήμερα καθιερώνονται ευρύτατες και απαράδεκτες παρεκκλίσεις από τη γενική περί προμηθειών νομοθεσία. Παρεκκλίσεις που επέτρεψαν σειρά φωτογραφικών και ύποπτων αναθέσεων προγραμματικών συμφωνιών. Ειδικότερα, εφεξής και οι προγραμματικές συμφωνίες των φορέων των τομέων ύδατος, ενέργειας, μεταφορών και επικοινωνιών θα διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2286/1995 και των λοιπών γενικών περί προμηθειών διατάξεων.
• Κατάργηση των διατάξεων του άρθρου 4 του ν.2522/1997, οι οποίες αποτελούν «Δούρειο Ίππο» αδιαφάνειας και διαπλοκής, αφού επιτρέπουν τη μη εκτέλεση ως και αμετάκλητων δικαστικών αποφάσεων, οι οποίες ακυρώνουν παράνομες αναθέσεις δημοσίων συμβάσεων.
• Κατάργηση των σημερινών ευρύτατων και απαράδεκτων παρεκκλίσεων από τη νομοθεσία για τις κρατικές προμήθειες (άρθρο 16 ν.2446/1996) ώστε και οι προγραμματικές συμβάσεις των φορέων των τομέων ύδατος, ενέργειας, μεταφορών και επικοινωνιών να υπαχθούν σε εγγυήσεις διαφάνειας και αξιοπιστίας.
Διαφάνεια στις χρηματιστηριακές συναλλαγές
Η διαφάνεια στις χρηματιστηριακές συναλλαγές αποτελεί προϋπόθεση για τη διαφύλαξη του κύρους ενός χρήσιμου για την ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας θεσμού όπως είναι το Χρηματιστήριο και την προστασία των συμφερόντων των μικρομετόχων. Στα πλαίσια αυτά προβλέπουμε:
• Την αναγωγή της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς σε πραγματικά ανεξάρτητη Αρχή, αδέσμευτη από τα κυβερνητικά και κομματικά κέντρα, για να μπορεί να ελέγχει και να προλαμβάνει σκάνδαλα, όπως το μέγα πολιτικό και οικονομικό σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, που στοίχισε πάνω από 30 τρισ. δραχμές σε 1,5 τουλάχιστον εκατομμύριο μικροεπενδυτές. Σήμερα και από τις τελευταίες δραματικές εξελίξεις στο χώρο της, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς όχι μόνο δεν είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή, αλλά λειτουργεί ως εντολοδόχος του Κυβερνώντος κόμματος.
• Την κατάργηση των διατάξεων του ν.2651/1988 και του ν.2843/2000 που θεσπίστηκαν ακριβώς για να αποτελέσουν θεσμικά αναχώματα στα ελεγκτικά όργανα και τις δικαστικές αρχές, τόσο ως προς τον έλεγχο νομιμότητας των χρηματιστηριακών συναλλαγών, όσο και ως προς τη διάπραξη ποινικών αδικημάτων σε σχέση με αυτές.
Πρόσθετες εγγυήσεις διαφάνειας
• Την κατάργηση της ανήθικης μετατροπής του αδικήματος της απιστίας δημοσίων λειτουργών και υπαλλήλων από κακούργημα σε πλημμέλημα που έγινε το 1993 (ν.2172) για να παραγραφούν κακουργήματα της νομενκλατούρας του κυβερνώντος κόμματος. Η απιστία των δημοσίων λειτουργών θα ξαναγίνει κακούργημα.
• Τη σύσταση ειδικών ποινικών τμημάτων στα μεγάλα Πρωτοδικεία και στα Eφετεία της Xώρας (Αθηνών-Πειραιώς, Θεσσαλονίκης, Πατρών, Λάρισας, Ηρακλείου) για επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, σε δίκες που αφορούν τη διαφάνεια.
3.4 OΙ AΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ AΡΧΕΣ
Με τη σύσταση ανεξάρτητων θεσμών και οργάνων επιτυγχάνεται καλύτερα η προστασία των δικαιωμάτων του πολίτη από την κρατική αυθαιρεσία, αλλά και διασφαλίζεται η διάκριση και η εξισορρόπηση των εξουσιών, η καταπολέμηση της διαφθοράς, η αποκατάσταση μεγαλύτερης διαφάνειας, αποτελεσματικότητας και ευελιξίας στη λειτουργία του πολιτικού συστήματος.
Κορυφαία παράμετρος της στρατηγικής μας για την αναδιοργάνωση του κράτους και την εγκαινίαση ενός νέου συστήματος διακυβέρνησης της χώρας, είναι η σαφής πολιτική δέσμευση για την απεξάρτηση της Δημόσιας Διοίκησης από την κομματική επιρροή.
Πρωταρχικό ρόλο για την ανατροπή της σημερινής κατάστασης, όσο και για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, της τεχνογνωσίας και της αξιοκρατικής ουδετερότητας της διοίκησης αναμένεται να διαδραματίσουν οι Ανεξάρτητες Αρχές. Μερικές από αυτές έχουν ήδη συγκροτηθεί, όμως δεν έχουν το κατάλληλο προσωπικό και την αναγκαία υποδομή προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν στην αποστολή τους.
Προβλέπουμε την ίδρυση πέντε νέων ανεξαρτήτων αρχών αλλά και την αναβάθμιση και ενίσχυση των υφιστάμενων. Συγκεκριμένα προβλέπουμε να συσταθούν οι εξής νέες ανεξάρτητες διοικητικές αρχές:
• To Συμβούλιο Δημόσιας Διοίκησης, με έργο και αποστολή όχι μόνο τον έλεγχο των προσλήψεων προσωπικού (όπως το σημερινό ΑΣΕΠ), αλλά και την ανάπτυξη συμβουλευτικού και γνωμοδοτικού ρόλου και αρμοδιότητας, για τα ζητήματα οργάνωσης και λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.
• Ο Συνήγορος Υγείας και Κοινωνικών Υπηρεσιών, με σκοπό την πάταξη της κακοδιοίκησης στους ευαίσθητους αυτούς τομείς.
• Ο Συνήγορος του Δημότη για τα θέματα της τοπικής αυτοδιοίκησης.
• Επιτροπή Ελέγχου των Συμβάσεων Δημοσίων Έργων, Προμηθειών και Παροχής Υπηρεσιών για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την εξασφάλιση της διαφάνειας στον ευαίσθητο χώρο των δημοσίων συμβάσεων.
• Η Επιτροπή Ελέγχου του “πολιτικού χρήματος”, με αποστολή αυτήν που καθορίσθηκε στο κείμενο για τη διαφάνεια.
Προτείνεται, τέλος, η περαιτέρω λειτουργική αναβάθμιση, η διεύρυνση του ρόλου και η αρτιότερη οργάνωση ήδη υφιστάμενων ανεξαρτήτων αρχών και οργάνων, όπως:
• Ο Συνήγορος του Πολίτη και ο θεσμός του Συνηγόρου του Καταναλωτή
• Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, το οποίο εγγυάται την αποτελεσματική εφαρμογή των αρχών της αντικειμενικότητας, της ισοτιμίας και της ποιότητας, καθώς και τις αρχές της διαφάνειας στο χώρο της Ραδιοτηλεόρασης
• Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα
• Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και η Επιτροπή Ανταγωνισμού, ώστε να ανταποκρίνονται στο έργο τους και στις ανάγκες του νέου επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
KΩΣTAΣ KAPAMANΛHΣ
Πρόεδρος Nέας Δημοκρατίας
Monday, June 30, 2008
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment