Οι Ταλιμπάν

Ταλιμπάν ΙΙ, η Αναγέννηση

Πρώτη τηλεοπτική προβολή: Πέμπτη 7 Ιουνίου,

στις 22:00, στη ΝΕΤ Διάρκεια 58’

Καμικάζι που ζωσμένοι εκρηκτικά τινάζονται στον αέρα σε στρατόπεδα των Αμερικανών και των συμμάχων τους, βομβιστικές επιθέσεις με τηλεχειριζόμενους μηχανισμούς σε αστυνομικά τμήματα και πρεσβείες, καθώς και επιθέσεις σε κυβερνητικά στελέχη και δικαστικούς, συνθέτουν τα τελευταία δύο χρόνια την καθημερινότητα στο Αφγανιστάν.

Η «αναγέννηση των Ταλιμπάν» είναι γεγονός. Και το Πακιστάν αποτελεί το νέο επίκεντρο των εξελίξεων στην Κεντρική Ασία, αφού από τα εδάφη του εξορμούν τα νέα κύματα των μαχητών με τα μαύρα τουρμπάνια, που με τις αλλεπάλληλες επιθέσεις τους, αλλάζουν απρόσμενα τον γεωπολιτικό χάρτη της Κεντρικής Ασίας, αλλά και τις διεθνείς ισορροπίες.

Το κρησφύγετο και ορμητήριο των «νέων Ταλιμπάν», βρίσκεται στα δύσβατα και απροσπέλαστα βουνά της Αφγανο-πακιστανικής μεθορίου.
Εκεί, στις βραχώδεις περιοχές του βορειοδυτικού Πακιστάν, σε μια περιοχή με έκταση λίγο μεγαλύτερη από αυτήν της Κύπρου, κατοικούν τα 3,5 εκατομμύρια Πακιστανών που είναι μέλη της φυλής των Παστούν, ενώ περίπου 12 εκατομμύρια «αδερφοί» τους της ίδιας φυλής, κατοικούν στην απέναντι πλευρά των συνόρων, στο Αφγανιστάν. Ζουν εκεί, πολύ πριν ο Μέγας Αλέξανδρος διασχίσει την Ινδική χερσόνησο και είναι γνωστοί τόσο για την αίσθηση της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας που τους χαρακτηρίζει, όσο και για τη σκληρότητά τους.
Όχι μόνο οι Δυτικοί, αλλά και ο ίδιες οι Αρχές του Πακιστάν, αδυνατούν να φτάσουν μέχρι το Ουαζιριστάν που αποτελεί άβατο των Φυλετικών Περιοχών των Παστούν. Ήδη εκεί, οι νόμοι του επίσημου κράτους δεν ισχύουν, οι μαθήτριες υποχρεώθηκαν να φορέσουν μαντίλα, η μουσική απαγορεύτηκε και περπατώντας στους δρόμους της πόλης βλέπεις ακόμη και στις διαφημιστικές αφίσες, τα πρόσωπα των γυναικών να έχουν αφανιστεί.
Ο Εξάντας κατάφερε να περάσει τη ζώνη της Πεσαβάρ και να εισχωρήσει στις απροσπέλαστες Φυλετικές Περιοχές των Παστούν,
«εκεί που δεν πάτησε ποτέ πόδι Δυτικού» .
Και ενώ οι εικόνες τα διεθνών ειδησεογραφικών δικτύων προέρχονται από κάμερες «ενσωματωμένες» στις δυνάμεις του Πακιστανικού στρατού, ο Εξάντας κατάφερε μέσω ενός συνεργάτη του, εδώ και έναν χρόνο να περάσει μια μικρή κάμερα στις Φυλετικές Περιοχές. Το όνομά του δεν μπορεί να αποκαλυφθεί για λόγους ασφαλείας, οι εικόνες όμως που κατέγραψε ο άνθρωπος αυτός που κατάγεται από την περιοχή και είναι και ο ίδιος Παστούν, είναι αποκαλυπτικές:
Οι συγκεντρώσεις των Ταλιμπάν κι οι προετοιμασίες τους για τις επερχόμενες συρράξεις, το οπλοστάσιο τους και οι τρόποι με τους οποίους στρατολογούν νέα μέλη, οι «δίκες» τους που βασίζονται στη Σαρία και οι σκληρότατες και δημόσιες εκτελέσεις των ποινών που αποφασίζουν τα θρησκευτικά τους δικαστήρια…

Έπειτα, ο Γιώργος Αυγερόπουλος και ο εικονολήπτης Αλέξης Μπαρζός περιπλανήθηκαν στα μαντράσας, τις θρησκευτικές σχολές στις οποίες οι Ταλιμπάν κατηχούνται στον ιερό πόλεμο, τη τζιχάντ. Και στις αγορές των αυτοσχέδιων όπλων που κατασκευάζονται στην περιοχή, αναζήτησαν τα ίχνη του Οσάμα Μπιν Λάντεν και της Αλ Κάιντα που κάνει κι αυτή την εμφάνισή της στο Πακιστάν. Κατέγραψαν τους πύρινους λόγους και το κήρυγμα των θρησκευτικών ηγετών, αλλά και την τακτική του στρατού και τα αμφίβολα αποτελέσματα της συνθήκης ειρήνης που υπέγραψε η Κυβέρνηση με τους φύλαρχους.
Εκεί που διεξάγονται οι «επιχειρήσεις ενάντια στην τρομοκρατία», ο πόλεμος έχει, συχνότατα, θύματά του άμαχους και αθώους πολίτες.
«Εδώ, στο μαντράσα της Μπαζαουάρ,
υπήρχαν μόνο αθώοι μαθητές.
Αεροπλάνα χτύπησαν με βόμβες το σχολείο.
Αυτά είναι ό,τι απέμειναν από τα παιδιά μας…»,
καταγγέλλουν οι κάτοικοι, μιλώντας για μια μόνο από τις πολλές επιθέσεις που διεξάγει σχεδόν καθημερινά ο Πακιστανικός στρατός, αλλά και η Αμερικανική αεροπορία στα εδάφη τους.
Η χώρα ετοιμάζεται για εκλογές παραπαίοντας ανάμεσα στις φιλοαμερικανικές επιλογές της κυβέρνησής της, και τα έντονα αντιαμερικανικά συναισθήματα του λαού της. Ο Πρόεδρός της, Περβέζ Μουσάραφ, προσπαθεί να εξηγήσει τις αντιφάσεις, μέσα από την πρώτη συνέντευξή του σε Έλληνα δημοσιογράφο:
«Επί δέκα χρόνια Μουτζαχεντίν
και ΗΠΑ,
πολεμούσαν μαζί.
λέει ο στρατηγός
Τώρα αποκαλεί ο ένας τον άλλο “δύναμη του κακού”…».
Κι έπειτα, με απλότητα που δείχνει αφοπλιστική, προσπαθεί να εξηγήσει τις επιλογές του, με βάση τα γεωπολιτικά δεδομένα αλλά και την πρόσφατη ιστορία της περιοχής:
«Το ίδιο θρησκευτικό λόμπι, οι Μουτζαχεντίν που τώρα αποτελούν τους Ταλιμπάν και
την Αλ Κάιντα, παλιότερα πολεμούσαν ενάντια στους Σοβιετικούς. Για δέκα χρόνια, ήμασταν μαζί. Οι ίδιοι, έλεγαν ότι οι ΗΠΑ ήταν πολύ καλές. Κι οι ΗΠΑ τους αποκαλούσαν πολύ καλούς. Σήμερα, προς το παρόν, τρομοκράτες είναι οι Ταλιμπάν και αυτοί οι ξένοι της Αλ Κάιντα που βρίσκονται στα βουνά μας…», λέει ο Στρατηγός.
Διαφορετική όμως γνώμη έχουν στρατιωτικοί και αναλυτές όπως ο πρώην υπεύθυνος των ISI, των μυστικών υπηρεσιών του στρατού του Πακιστάν, Ασάντ Ντουράνι.

«Οι Αμερικανοί θα ηττηθούν.
Ακόμη κι αν φέρουν κι άλλα στρατεύματα, ακόμη κι αν συνεχίσουν την κτηνωδία,
θα αποτύχουν».
«Σήμερα, δεν πρόκειται πλέον για τους παλιούς Ταλιμπάν, αλλά για την εθνική αντίσταση των Παστούν ενάντια στις δολοφονίες αμάχων που διαπράττουν οι Αμερικανοί στο Αφγανιστάν, αλλά και το Πακιστάν», λέει ο κ. Ντουράνι. «Κι η κυβέρνησή μας, ο στρατός μας, εισέβαλε στις φυλετικές περιοχές των Παστούν… Κάναμε ακριβώς αυτό για το οποίο κατηγορούμε τις ΗΠΑ: Χρησιμοποιήσαμε στρατιωτική ισχύ ενάντια σε αμάχους. Και μάλιστα απέναντι σε Πακιστανούς αμάχους…».
Σύμφωνα με το Παστουνάλι, τον κώδικα τιμής που καθορίζει τη ζωή των Παστούν, ο φιλοξενούμενος απολαμβάνει τον απόλυτο σεβασμό και τη βοήθειά τους. Αυτός όμως που θα θίξει την αξιοπρέπεια και την τιμή τους, θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον θάνατο.

Οι Παστούν των Φυλετικών Περιοχών του Βορειοδυτικού Πακιστάν, πάντοτε οπλοφορούν.

«Τα όπλα, είναι τα κοσμήματα του άντρα» όπως λένε.
Πρόκειται για ανθρώπους που δεν κατάφεραν να τους υποτάξουν ούτε οι Βρετανοί
μετά από 90 χρόνια πολέμου. Και δεν είναι σε καμία περίπτωση πρόθυμοι να δεχτούν ότι τα αδέρφια τους, οι Παστούν του Αφγανιστάν, θα πεθάνουν αβοήθητα από τις βόμβες και τις σφαίρες των Αμερικανών. Άλλωστε, στις Φυλετικές Περιοχές του Πακιστάν, εκτός των άλλων, βρίσκονται και σχεδόν 2,5 εκ. Αφγανοί πρόσφυγες. Οι περισσότεροι, έφτασαν εκεί το 2001 κυνηγημένοι από τους βομβαρδισμούς και τις χερσαίες επιχειρήσεις των Αμερικανών. Ενώ συνολικά 40 εκατομμύρια Παστούν ζουν σε ολόκληρη την Πακιστανική επικράτεια.
Οι μάχες συνεχίζονται με αμείωτη ένταση και η κατάσταση βρίσκεται εκτός ελέγχου, ενώ τίποτα δε δείχνει ότι οι αντιμαχόμενες πλευρές θα μπορέσουν να βγουν από το αδιέξοδο. Μέχρι τα τέλη του Απριλίου του 2007, σκοτώθηκαν περίπου 600 μαχητές των Ταλιμπάν, οι ανθρώπινες απώλειες των Δυνάμεων Ασφαλείας του Πακιστάν ανέρχονται στις 700, ενώ άγνωστος παραμένει ο αριθμός των αμάχων που έπεσαν νεκροί.
Οι ανησυχίες μήπως «η αναγέννηση» αυτή, οδηγήσει σε μια προέλαση των Ταλιμπάν προς την Καμπούλ, αλλά και το Ισλαμαμπάντ, ανατρέποντας κάθε είδους «ισορροπία» τόσο στην Κεντρική Ασία, όσο και τον παγκόσμιο χάρτη, διαρκώς αυξάνονται...