στην εκπομπή της Άννας Παναγιωταρέα «Ουδείς Αναμάρτητος» που μεταδόθηκε από τη ΝΕΤ.
Για τον μακαριστό Χριστόδουλο
Ιγνάτιος: Νομίζω ότι ήταν η εποχή που ζητούσε έναν άνθρωπο χαρισματικό, όπως ήταν ο αείμνηστος Χριστόδουλος, με εκπληκτική σοφία, αλλά και τεράστια δυνατότητα να εμπνέει τον άλλο. Είχε ένα εκπληκτικό ταλέντο, όταν μιλούσε μαζί σου σε έπειθε απόλυτα ότι ασχολιόταν μόνο με σένα, ότι το πρόβλημα σου είναι και πρόβλημα του και αυτό το έζησαν όλοι όσοι τον προσέγγισαν. Κι εγώ που έχω την εμπειρία και τον απόηχο των 25 χρόνων που έζησε ως ποιμένας στο Βόλο και στη Δημητριάδα δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη σου πει, ήταν φίλος μου, ήξερε το μικρό μου όνομα.
Παναγιωταρέα: Αλήθεια πώς τα κατάφερνε και ήξερε όλους με το μικρό τους όνομα και τους θυμόταν; Θυμόταν την οικογένεια τους, τους παππούδες, τις γιαγιάδες. Πώς το κατάφερνε;
Ιγνάτιος: Ήταν εκπληκτική η μνήμη του. Την είχε καλλιεργήσει πάρα πολύ και ήταν ένα φυσικό τάλαντο. Αλλά το έκανε και από αυθόρμητη αγάπη, από μεγάλη ανθρωπιά. Τον ενθυμούμαι πάντοτε με ένα χαρτάκι στο χέρι όταν κατέβαινε στην Αθήνα, όπου τηλεφωνούσε σε Υπουργεία, σε Τράπεζες, σε Υπηρεσίες και είχε μια σειρά υποθέσεις που ήταν όχι υποθέσεις της Μητροπόλεως, αυτό το κάνουμε όλοι, συγκεκριμένων ανθρώπων και συγκεκριμένα αιτήματα. Κι αυτό ήταν καθημερινή του εργασία. Νομίζω ότι είναι ανεπανάληπτος. Αυτό που ζήσαμε αυτές τις ημέρες με αποκορύφωμα τη σημερινή είναι μια τεράστια προίκα για την εκκλησία.
Παναγιωταρέα: Σας άφησε μια βαριά, μια πολύ βαριά κληρονομιά.
Ιγνάτιος: Πολύ μεγάλη ευθύνη και ξέρουμε πολύ καλά ότι δεν υπάρχει κάποιος που να πει ότι θα τον αντικαταστήσει, για να’ ήμαστε απόλυτα ειλικρινείς.
Για τη διαδοχή
Παναγιωταρέα: Αν δε δούμε στην Ωραία Πύλη της Μητροπόλεως μας ένα πλατύ χαμόγελο και δεν ακούσουμε ένα λόγο παραμυθίας και παρηγορητικό θα λείψει πολύ ο Χριστόδουλος πρέπει να σας πω.
Ιγνάτιος: Αυτό είναι βέβαιο από τη μια, αλλά από την άλλη επιτρέψτε μου κι εγώ να σας πω από την εμπειρία των 10 χρόνων που έχω μέσα στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος ότι η εκκλησία μας έχει πρόσωπα. Έχει πρόσωπα που το καθένα έχει το δικό του τάλαντο, τη δική του χάρη και τα δικά του προσόντα. Και βέβαια πέρα από τα πρόσωπα έχει και αυτό που λέγεται Συνοδικό Σύστημα Διοικήσεως και είναι μεγάλη υπόθεση αυτό. Εκεί εναποθέτουμε τις ελπίδες μας. Εφόσον έχουμε αυτή την τεράστια κληρονομιά και τη μεγάλη ευθύνη είμαι βέβαιος ότι εάν λειτουργήσουμε «εν αγίω πνεύματι», όπως λέμε στην Εκκλησία. Τι σημαίνει αυτό. Δε σημαίνει μαγική ενέργεια. Σημαίνει ενότητα, συνεργασία, αποδοχή του ενός από τον άλλο και ο καθένας να καταθέσει αυτό που έχει η καρδιά του, αυτό που είναι χάρισμα του. Τότε μόνο μπορούμε να ελπίζουμε ότι η παρακαταθήκη θα έχει συνέχεια.
Παναγιωταρέα: Σεβασμιότατε, όπως σας ακούω αντιλαμβάνομαι και ξέρω αυτή τη στιγμή πόσο σημαντικό είναι αυτό που θα πούμε. Αντιλαμβάνομαι ότι θα είστε ένας άνθρωπος που θα ήθελε πολύ οι πατέρες να τον επιλέξουν για τη διαδοχή.
Ιγνάτιος: Ξέρετε αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα που θέτετε. Όχι, δε θέλω τίποτα. Ένα πράγμα θέλω. Να διακονήσουμε όλοι αυτό που είναι η εκκλησία μας. Ξέρετε τι είναι η Εκκλησία μας; Το σώμα του Χριστού. Είναι αυτή που συγκροτείται με το κλήρο και το λαό για να δώσει απάντηση στο ερώτημα του θανάτου. Πολλοί άνθρωποι που επισκέφθηκαν και προσκύνησαν το σκήνωμα του αειμνήστου Χριστοδούλου δεν το έκαναν από προσωπολατρία, το έκαναν γιατί ένιωσαν ότι ένας πατέρας πέθανε. Κι ένιωσαν ότι η εκκλησία δίνει μια απάντηση με το κουράγιο που έδειξε στην ασθένεια του, από το πάθος που πάλεψε αλλά ταυτόχρονα έχοντας απόλυτη εμπιστοσύνη στο θέλημα του Θεού, όλοι ένιωσαν ότι η εκκλησία μπορεί να πει τι είναι ο θάνατος, τι είναι η ζωή και νομίζω ότι αυτό είναι το έργο μας. Και εδώ καλούμεθα κι εμείς ναι θέλουμε να διακονήσουμε αυτή την Εκκλησία που θα λειτουργήσει για να απαντήσει στα υπαρξιακά προβλήματα των ανθρώπων.
Παναγιωταρέα: Να σας επαναλάβω το ερώτημα μου για να το ξεκαθαρίσουμε. Θα θέλατε να τεθείτε επικεφαλής αυτού του εγχειρήματος;
Ιγνάτιος: Δεν αρκεί το θέλω. Όλοι μας θέλουμε να διακονήσουμε την εκκλησία μας κι έξάλλου σ’ αυτήν αφιερωθήκαμε. Ναι, θα ήθελα κάποτε και εφόσον αυτή η στιγμή μπορεί να είναι τώρα γιατί όχι να διακονήσει κανείς μια Εκκλησία, που είναι Εκκλησία του Χριστού, που είναι Εκκλησία σ΄ αυτόν τον ευλογημένο τόπο, με μεγάλη παράδοση, με ένα εκπληκτικό παρόν, όπως το παραδίδει ο αείμνηστος Χριστόδουλος, αλλά και με ένα μέλλον που επιφυλάσσει δυσκολίες, προκλήσεις, ένα μέλλον που πρέπει να σταθούμε ικανοί και άξιοι για να έχουμε μια μαρτυρία, μαρτυρία Ορθοδοξίας, μαρτυρία Χριστού σ’ ένα σύγχρονο κόσμο που αλλάζει μέρα με την ημέρα.
Παναγιωταρέα: Είναι, και το’ χω πει αυτές τις μέρες. Είναι τεράστιος ο χρόνος που αφήνει ο Χριστόδουλος και είναι και τεράστιο το βάρος που θέλετε να βάλετε πάνω στις πλάτες σας. Νιώθετε ότι μπορείτε;
Ιγνάτιος: Μόνο με τη χάρη και τη βοήθεια και του Θεού και βεβαίως διακονώντας, αυτό που σας είπα, μια Ιεραρχία που
Παναγιωταρέα: Τι είναι η συνοδικότητα για σας;
Ιγνάτιος: Η συνοδικότητα είναι η κατάκτηση του καθενός από εμάς από τον πιο μικρό μέχρι τον πιο μεγάλο σε ηλικία και σε προσόντα, του χαρίσματος του. Αυτή τη στιγμή μπορώ να διακρίνω μέσα στην Ιεραρχία τον ιεράρχη που έχει εκκλησιολογική άποψη για τα πράγματα και είναι σοφός αυτόν που έχει θεολογική άποψη για τα πράγματα και συμβάλει να έχουμε πάντοτε τη θεολογική οπτική, αυτόν που είναι ποιμένας και ξέρει τι σημαίνει φιλανθρωπία, αυτόν που είναι επιστήμων και ξέρει πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα σύγχρονα προβλήματα, αυτόν που ξέρει να πηγαίνει από χωρίο σε χωριό, αυτόν που ακόμα ξέρει να καλλιεργήσει και τη γη.
Παναγιωταρέα: Επομένως απευθύνεστε σε όλους.
Ιγνάτιος: Για μένα η συνοδικότητα είναι να αναλάβουμε όλοι την ευθύνη. Όχι για να αναδείξουμε έναν προκαθήμενο, αυτό ήταν ο Χριστόδουλος. Για να έχουμε έναν πρόεδρο Συνόδου, που να μπορεί να ακούει, έχουμε μεγάλη ανάγκη…
Παναγιωταρέα: Έτσι βλέπετε τον εαυτό σας, ως πρόεδρο Συνόδου και όχι ως Προκαθήμενο;
Ιγνάτιος: Νομίζω ότι μπαίνετε στο μυαλό μου. Αλλά νομίζω ότι αυτή τη στιγμή μόνο έτσι μπορούμε να βαδίσουμε. Δεν υπάρχει κάποιος να αντικαταστήσει το Χριστόδουλο. Υπάρχει, όμως, η Σύνοδος που μπορεί ένας πρόεδρος να συνθέτει, να ακούει προπαντός και να λειτουργήσει όντως η Σύνοδος με τρόπο καταλυτικό, ώστε να μπορέσουμε να αναπληρώσουμε αυτό το κενό. Και μπορούμε να τα καταφέρουμε γιατί ακριβώς η Εκκλησία δεν είναι ένα κοσμικό γεγονός, έχει μια αγιοπνευματική συγκρότηση και αυτό το βλέπουμε. Και όταν αναδεικνύει πρόσωπα σα τον Χριστόδουλο και όταν καλείται να λειτουργήσει με μια Σύνοδο που μπορεί πραγματικά να φέρει τα πράγματα εκεί όπου έχει ανάγκη σήμερα ο άνθρωπος αυτού του τόπου.
Για το νεαρό της ηλικίας του
Παναγιωταρέα: Προηγουμένως που μιλήσατε, στην προηγούμενη σας παράγραφο, κράτησα μια λέξη, ηλικία. Θα είστε από τους νεότερους.
Ιγνάτιος: Είναι αλήθεια ότι η υποψηφιότητα είναι η νεότερη που υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα, έχετε δίκιο.
Παναγιωταρέα: Έχετε τεράστια εμπειρία κι εγώ σας αφήνω να πείτε, να εκθέσετε τις απόψεις σας και δεν σας διακόπτω. Το κάνω εν γνώσει μου. Συνειδητά.
Ιγνάτιος: Σας ευχαριστώ κυρία Παναγιωταρέα και εν γνώση μου ήρθα στην εκπομπή σας. Ξέρετε τις προσκλήσεις που έχουμε αυτό τον καιρό όλοι μας, τις προκλήσεις για να εμφανιστούμε. Επέλεξα το Εθνικό κανάλι γιατί είναι ο χώρος στον οποίο κι εγώ εργάζομαι όλα αυτά τα χρόνια και προσφέρω τις υπηρεσίες μου ανιδιοτελώς και εσάς γιατί και εκπομπή σας έχει έναν τίτλο που μου ταιριάζει εκκλησιαστικά, αλλά και γιατί ξέρετε τα πράγματα.
Παναγιωταρέα: Είπατε λοιπόν τη λέξη ηλικία και δε νομίζω να έχει συμβεί στο παρελθόν. Από το 1836 είμαστε αυτοκέφαλοι; Ναι. Δεν νομίζω να έχει συμβεί στο παρελθόν να έχουμε άλλη φορά τέτοια υποψηφιότητα. Και βεβαίως η εποχή μας θέλει νέους ανθρώπους χωρίς καμία αμφιβολία.
Ιγνάτιος: Επιτρέψτε μου να πω ότι δεν υπάρχουν υποψηφιότητες. Όλοι είμαστε υποψήφιοι μέσα στην Ιεραρχία και τα ‘ χουμε εξηγήσει αυτά
Παναγιωταρέα: Το ξέρω, το ξέρω και Αρχιμανδρίτες και οι μοναχοί και άπαντες, το ξέρω πολύ καλά.
Ιγνάτιος: Από την πλευρά μας υπάρχει μια πρόταση, υπάρχει ένα όραμα, υπάρχει η διάθεση, όπως είπατε, να σταυρωθούμε εν πλήρη γνώση του τι σημαίνει αυτό, γι΄ αυτό όμως αφιερωθήκαμε στην Εκκλησία
Παναγιωταρέα: Ο παπάς πατέρας σας, σας είπε που πάς παιδί μου; Δε θα ζήσεις.
Ιγνάτιος: Αν ζούσε η μητέρα μου είμαι σίγουρος ότι θα με εμπόδιζε πάρα πολύ. Εντούτοις ένιωσα την ανάγκη… Πρώτα, πρώτα πρέπει να σας πω ότι γίναμε 30 Μητροπολίτες επίσκοποι από τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, είπαμε κι εμείς πρέπει να δώσουμε το παρόν. Εξάλλου εάν υπήρχε πρόβλημα ηλικίας θα το προέβλεπαν οι κανόνες ή θα το είχε προβλέψει και ο καταστατικός μας χάρτης και θα ξέραμε από ποιας ηλικίας και μετά μπορεί κανείς να αναλάβει αυτή την ευθύνη. Δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη.
Παναγιωταρέα:Μα βέβαια δεν υπάρχει.
Ιγνάτιος: Άρα δεν υπάρχει κανονικό ή νομικό πρόβλημα. Υπάρχει μόνο, αν θέλετε, η έλλειψη εμπειρίας ενός νέου ανθρώπου. Εγώ θα προσθέσω και κάτι άλλο, όμως. Μην ξεχνάτε, επειδή όλοι λειτουργούμε στην έννοια του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, ξεχνάμε το Αθηνών.
Παναγιωταρέα: Έχετε δέκα χρόνια στον Επισκοπικό θρόνο ήδη;
Ιγνάτιος: Ναι. Αλλά η Αθήνα είναι η μεγαλύτερη Μητρόπολη της Ελλάδας.
Παναγιωταρέα: Και έχει και καλό manager ξέρετε.
Ιγνάτιος: Δε μου αρέσει ο όρος.
Παναγιωταρέα: Το ξέρω, ούτε εμένα για την Εκκλησία.
Ιγνάτιος: Εγώ θέλω να είμαι ένας τσοπάνης, αλλά ένας τσοπάνης που έχει πάρα πολλά να κάνει και να προσφέρει και εκεί κι εμείς θέλουμε να δώσουμε ιδιαίτερη βαρύτητα. Από τη μια να λειτουργήσει η συνοδικότητα στην Εκκλησία μας, που μέσα από την εμπειρία και τα όργανα που διαθέτει έχει την ευχέρεια να αντιμετωπίσει κάθε θέμα και κάθε πρόκληση. Κι από την άλλη πιστεύουμε ότι η ηλικία αντίθετα διευκολύνει. Ο τόπος αυτός που είναι η Αθήνα, η Ιερά Αρχιεπισκοπή κανείς να καθίσει με πολύ υπομονή και επιμονή να συνεχίσει ένα έργο που ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος το είχε οργανώσει, του’ χει δώσει δομές, του’ χει δώσει προϋποθέσεις γιατί είχε άξιους ανθρώπους. Θέλει όμως κι εκεί δουλειά, ιδιαίτερα στην εποχή μας που τώρα, επιτρέψτε μου και μ’ αυτό να ολοκληρώσω, μέσα σ’ αυτό το χώρο υπάρχουν και οι άλλοι, οι ξένοι, οι αλλοδαποί, αυτοί που δεν είναι παραδοσιακά όπως ήμασταν εμείς όλα αυτά τα χρόνια. Κι εδώ για μένα είναι η μεγάλη πρόκληση για το μέλλον. Η εκκλησία μας σήμερα καλείται να μιλήσει για την ετερότητα, για τον άλλον, για τον διαφορετικό, ο οποίος είναι πλέον στα πλαίσια της δικής μας πνευματικής ευθύνης, έστω κι αν δεν έχει ακόμα και τη δική μας πίστη. Να σας πω κάτι; Έχετε σκεφτεί τι θα έκανε ο Χριστός;
Παναγιωταρέα: Εγώ ξέρω πολύ καλά ότι ο ξένος είναι ο Χριστός.
Για την εκκοσμίκευση της εκκλησίας
και τον ρόλο των ΜΜΕ
Ιγνάτιος: Ακριβώς. Μας το είπε μόνος του «εκεί θα με βρείτε». Και εμείς δεν είμαστε ούτε κοσμική εξουσία, ούτε κάτι άλλο παρά διάκονοι στη θέση του Χριστού. Και πολλές φορές λέω στους συνεργάτες μου τι θα έκανε ο Χριστός σε αυτή την περίπτωση; Αυτό πρέπει να το σκεφτούμε πολύ σοβαρά.
Παναγιωταρέα: Σεβασμιότατε Δε λένε ότι έχει κάνει μεγάλη εκκοσμίκευση η Εκκλησία μας τα τελευταία χρόνια; Θα πατήσετε στα ίδια βήματα, της εκκοσμίκευσης ή δε δέχεστε ότι είναι εκκοσμίκευση η Εκκλησία μας;
Ιγνάτιος: Καταρχήν αυτό, νομίζω ότι δημιουργήθηκε αυτή η εντύπωση από έναν Αρχιεπίσκοπο που ήταν τόσο πληθωρικός, τόσο ταλαντούχος και ο οποίος βεβαίως έδωσε αυτό το άνοιγμα της Εκκλησίας προς την κοινωνία αξιοποιώντας στο έπακρον τα Μέσα.
Παναγιωταρέα: Υπήρχε μεγαλύτερο δώρο από αυτό για την Εκκλησία;
Ιγνάτιος: όχι. Μας άφησε μεγάλο δώρο. Ένα σημείο θέλει πολύ προσοχή και εμείς μπορούμε να το καταλάβουμε.
Παναγιωταρέα: Τον κατήγγειλαν όμως για την εκκοσμίκευση, δε τον κατήγγειλαν;
Ιγνάτιος: Εγώ ένα πράγμα λέγω πρέπει τα μέσα να τα αξιοποιούμε, αλλά να μην τα αφήνουμε να μας χρησιμοποιούν.
Παναγιωταρέα: Εσείς τα ξέρετε καλά.
Ιγνάτιος: Σε κάποιες στιγμές τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο τον χρησιμοποίησαν τα Μέσα...
Παναγιωταρέα: Όπως κι εκείνος τα χρησιμοποίησε.
Ιγνάτιος: Όπως και εκείνος τα αξιοποίησε στο έπακρον. Νομίζω ότι το να βρούμε το μέτρο δεν είναι τόσο δύσκολο και μάλιστα όταν κανείς έχει την εμπειρία της εικόνας και την ξέρετε πολύ καλά αυτή την εικόνα.
Παναγιωταρέα: Ακούω αρκετούς Μητροπολίτες και Ιεράρχες να λένε ότι ήρθαν να μας υποδείξουν τα Μέσα ποιος θα είναι ο προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδας.
Ιγνάτιος: Έχουν δίκιο. Από την άλλη όμως αν σήμερα μπορούμε να συζητούμε μπροστά στο λαό μας για το ποιο είναι το όραμα της Εκκλησία μας παρέχουν δυνατότητα τα Μέσα. Βλέπετε οι διαδικασίες δεν προβλέπουν έναν τέτοιο διάλογο και ο κάθε Επίσκοπος, πρέπει να σημειώσω και συμφωνώ απόλυτα με έναν αδερφό που μιλάει για τη Σύνοδο και μιλάει πάρα πολύ σωστά, εκπροσωπούμε τον κλήρο και το λαό μας. Όταν εγώ θα έρθω σε μια βδομάδα να πάρω την ευθύνη της εκλογής δεν έρχομαι ως άνθρωπος, ούτε ως Ιγνάτιος. Έρχομαι φέροντας μαζί μου την εμπειρία και βεβαίως αν θέλετε ακόμα και τη θέληση του κλήρου μου και το λαού μου, της Μητροπόλεως μου. Έτσι μετέχω κάθε φορά στη Σύνοδο, αυτή είναι η συνείδηση μας, αυτό είναι το Συνοδικό Σύστημα και εκεί θα ψηφίσουμε με βάση αυτό που ο κλήρος μας και ο λαός μας θέλει για την Εκκλησία του. Γιατί μαζί συγκροτούμε την εκκλησία και έχει μεν διασφαλίσει τον τρόπο της εκλογής ώστε να μην υπάρχουν εν πάση περιπτώσει καταστάσεις που μπορεί και να εκφυλίζουν τα πράγματα, αλλά κυρίως πρέπει να έρθουμε με αυτή τη συνείδηση. Νομίζω, λοιπόν, ότι σ’ αυτή την περίπτωση τα Μέσα που σεβάστηκαν τόσο εξαιρετικά όλη αυτή την περίοδο μέχρι σήμερα και πιστεύω ότι θα τη σεβαστούν και τις επόμενες ημέρες μας δίνουν τη δυνατότητα το όραμα να γίνει κοινό όραμα, κλήρου και λαού αυτού του τόπου.
Παναγιωταρέα: Δε φαντάζομαι να πιστεύετε ότι θα ήταν εκφυλισμός αν ο λαός είχε λόγο, όπως έχει στην Κύπρο για παράδειγμα;
Ιγνάτιος: Αρκεί να είναι κατηχημένος λαός, να έχει προϋποθέσεις, να μπορεί να έχει πλήρη συνείδηση τι σημαίνει να συγκροτείς σε κάθε τελετουργία το σώμα του Χριστού.
Παναγιωταρέα: Κι εμείς είμαστε η Εκκλησία.
Ιγνάτιος: Είμαστε, βεβαίως, βεβαίως.
Παναγιωταρέα: Χωρίς εμάς δεν μπορείτε να κάνετε Εκκλησία.
Ιγνάτιος: Εμείς έχουμε σ΄ αυτό το θέμα ασχοληθεί ιδιαίτερα με την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών στο Βόλο αναδεικνύοντας τη θέση του λαϊκού στοιχείου μέσα στην Εκκλησία και μάλιστα μιλώντας ακόμη και για τη θέση της γυναίκας μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Η Εκκλησία μας, να σας πω κάτι απλό, το είπε ένας μεγάλος Επίσκοπος Θεολόγος του καιρού μας δεν είναι δικό μου, αλλά έχει απόλυτο δίκιο, τον 19ο αιώνα η Εκκλησία μίλησε για το Χριστό, κατέθεσε τη Χριστολογίας της, τον 20ο αιώνα μίλησε για την Εκκλησία, κατέθεσε της Εκκλησιολογία της, στον 21ο αιώνα πρέπει να μιλήσουμε για τον άνθρωπο.
Παναγιωταρέα: Ήρθε η ώρα του.
Ιγνάτιος: Να θέσουμε την ανθρωπολογία. Σήμερα χάνει το πρόσωπο του ο άνθρωπος.
Παναγιωταρέα: Φαίνεται αυτό από τον κόσμο που πήγε και προσκύνησε και ήταν ο κόσμος της κηδείας σήμερα και δεν μπορούσαμε να περάσουμε στο κέντρο της Αθήνας. Όλοι αυτοί που τον συνόδευαν.
Ιγνάτιος: Μα η εικόνα που δόθηκε παντού, σε όλο τον κόσμο είναι εκπληκτική και αποδεικνύει ότι η Εκκλησία
Παναγιωταρέα: Ελπίζω να μη μας κατηγορήσουν ότι είμαστε φονταμενταλιστές.
Ιγνάτιος: Και παρόλο που μερικές φορές μας πονάει το ενδιαφέρον για την Εκκλησία και μας πόνεσε πολλές στιγμές που δεχθήκαμε και την πολύ σκληρή κριτική, εγώ ξέρετε πότε θα ανησυχήσω; Εάν αδιαφορήσουν τα Μέσα για τα της Εκκλησίας.
Παναγιωταρέα: Δεν θα αδιαφορήσουν.
Ιγνάτιος: Όσο ενδιαφέρονται εκφράζουν πολύ καλά, ξέρετε εσείς, το σφυγμό ενός λαού που θέλει να ξέρει ποιος θα είναι ο ποιμένας του, που θέλει να μπορεί έστω και μ’ αυτόν τον τρόπο να έχει λόγο στην επιλογή του ανθρώπου που θα αναλάβει αυτές τις ευθύνες.
Παναγιωταρέα: Εγώ ακούω στις παρυφές αυτών των ημερών, ακούω να λέγεται ότι πρέπει να μαζευτεί πάλι η Εκκλησία, να δώσουμε ένα άλλο σοβαρό πρόσωπο στην Εκκλησία, ότι χρειάζεται, μέχρι που άκουσα μήπως πρέπει να κάνουμε και μια κάθαρση στην Εκκλησία.
Ιγνάτιος: Ακούστε, υπάρχουν τάσεις, υπάρχουν απόψεις. Εγώ πιστεύω απόλυτα ότι ακόμη κι αυτά που λέγονται, λέγονται από καλή διάθεση, από πόνο και αγάπη στην Εκκλησία. Όμως υπάρχει και η άποψη που λέει θέλουμε να κρατήσουμε την Εκκλησία μας ανοικτή στο να μπορεί να υποδεχθεί τον άλλον. Θέλουμε την Εκκλησία μας εγγυητή και μάλιστα την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία κάθε διαλόγου, κάθε συνάντησης με τους άλλους. Ξέρετε έχουμε προνόμια στην Ελλάδα, έχουμε ακμάζουσα ακαδημαϊκή Θεολογία με τα προβλήματα της, αυτά είναι γενικά προβλήματα.
Παναγιωταρέα: Τα κάναμε λίγο πέρα την προηγούμενη περίοδο, λίγο.
Ιγνάτιος: Νομίζω ότι η γεφύρωση επείγει. Δεν μπορεί να υπάρχει Εκκλησία που να μη θεολογεί και η Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή και το ξέρουν όλοι αυτό, όλο το Χριστιανικό κόσμο την Ορθόδοξη Θεολογία, η οποία είναι ακμάζουσα, έχει άποψη, την σέβονται όλοι. Μη ξεχνάτε δε ότι έχουμε το προνόμιο της γλώσσας της ελληνικής, όπου τα περισσότερα κείμενα τα πρωτότυπα είναι γραμμένα στη γλώσσα μας. Έχουμε τεράστια ευθύνη αυτή τη γλώσσα να τη μάθουν κι άλλοι, εγώ λέγω πολλές φορές μάθετε την ελληνική γλώσσα σε όλους, όχι για να αποκτήσουμε φιλέλληνες, για να μπορούν οι ορθόδοξοι θεολόγοι απ’ όλα τα μέρη του κόσμου να προσεγγίζουν τις πηγές και τότε θα είναι αυτοί που θα δώσουν και πάλι πνοή στην ορθόδοξη πίστη και Θεολογία. Οι ευθύνες είναι πολύ μεγάλες.
Παναγιωταρέα: Αντιλαμβάνομαι ότι μιλάτε και σε μένα, μιλάτε και στους ανθρώπους που θα σας κρίνουν, μιλάτε και στο λαό, μιλάτε σε όλους μας.
Ιγνάτιος: Να σας πω κάτι, μιλάω από την καρδιά μου.
Παναγιωταρέα: Δεν έχω αμφιβολία γι’ αυτό.
Ιγνάτιος: Και πιστέψτε με χωρίς σκοπιμότητα. Δεν προσβλέπω σε κάτι που το ξέρω ότι είναι δύσκολο, θέλω όμως να πω και μου δίνετε αυτή τη δυνατότητα να πω κάποια πράγματα που για μας είναι ένα όραμα.
Παναγιωταρέα: Πώς το τολμάτε μπορείτε να μου πείτε; Πώς το τολμάτε αυτό που είναι ένα δύσκολο εγχείρημα;
Ιγνάτιος: Δεν θα ήμουν νέος αν δεν τολμούσα. Επειδή είμαι νέος και επειδή πιστεύω, πιστεύω ότι πρέπει κάποια πράγματα να λεχθούν και τότε να έχουν την ευθύνη όλοι εμείς που θα εκλέξουμε, αναλαμβάνουμε μεγάλη ευθύνη.
Παναγιωταρέα: Σεβασμιότατε γιατί βάζετε τον εαυτό σας σ’ αυτή τη δοκιμασία; Αφού ξέρετε ότι, ξέρετε, νιώθετε, μαθαίνετε, ακούτε, όπως κι εμείς και οι υπόλοιποι ότι, ακούω κάπου και λένε ότι ο τάδε Μητροπολίτης έχει πολύ μεγάλες πιθανότητες. Εσείς γιατί βάζετε τον εαυτό σας σ’ αυτή τη δοκιμασία; Ενώ θα μπορούσατε να είστε εκ του ασφαλούς, να περιμένετε.
Ιγνάτιος: Θα σας το πω με απλότητα και με απόλυτη ειλικρίνεια. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι, οι οποίοι στήριζαν μια ευθύνη, αν θέλετε και μια ελπίδα στο πρόσωπο μας. Εγώ είπα χάριν αυτών των ανθρώπων εγώ θα εκτεθώ, έχοντας απόλυτη γνώση και ξέροντας ότι θα είναι το πλέον απίθανο να συμβεί. Όμως θα έχω κάνει το καθήκον μου. Δε μ’ αρέσει να κρύβομαι στη ζωή μου. Δεν θέλω να φυλάγομαι για κάποια άλλη περίπτωση ή για το μέλλον. Εγώ θα πω και σε σας και σ΄ όσους ανθρώπους μου είπανε θέλουμε να διατηρήσουμε την ελπίδα, θέλουμε να κρατήσουμε τη φλόγα, ότι εγώ προσφέρθηκα. Η ευθύνη και θα τη σεβαστώ απόλυτα όποια κι αν είναι η απόφαση ανήκει στο εκλεκτορικό σώμα. Φοβούμαι ότι θα αναγκαζόμουν να απολογηθώ σε πολλούς που θα μου έλεγαν γιατί την κρίσιμη στιγμή κρύφτηκες, φοβήθηκες μη χάσεις; Να σας πω κάτι; Δε φοβάμαι να χάσω. Για μας η ταπείνωση είναι εμπειρία ζωής. Θα ταπεινωθώ, ναι, αλλά είναι για μένα μεγάλη χάρη. Και πιστέψτε με θα τη ζήσω, όπως θα τη ζούσα και αν ερχόταν κι αν έρθει η ευθύνη, με τα ίδια αισθήματα. Θα συνεχίσω να είμαι στην Εκκλησία, σε έναν τόπο που αγαπώ, έτσι κι αλλιώς και πιστέψτε με για μένα είναι σήμερα παράδεισος ο τόπος που διακονώ.
Παναγιωταρέα: Σας πιστεύω.
Ιγνάτιος: Ξέρω που θα έρθω, αν έρθω, αλλά θα συνεχίσω να προσφέρω στην Εκκλησία μου ότι μου επιτρέπει το καλύτερο και βεβαίως όποιος κι αν έχει την ευθύνη, εδώ θα είμαστε, μαζί. Όλοι μαζί. Να είστε σίγουρη γι’ αυτό. Θα είναι και πατέρας και αδελφός και θα είμαστε μαζί, όλοι, μηδενός εξαιρουμένου.
Για τους συνυποψηφίους του
Ιγνάτιος: Όλα αυτά που ακούγονται και οι υποψηφιότητες αν θέλετε, παρόλο που δεν είναι επίσημες, όμως είναι αυτές που προτείνονται. Η καθεμιά έχει το χάρισμα της και την αρετή της, δηλαδή εάν χαίρομαι για κάτι τούτο τον καιρό είναι ότι η Εκκλησία μας έχει σημαντικότατες προτάσεις σε πρόσωπα για να έχουμε ένα νέο Αρχιεπίσκοπο. Σας το λέω με όλη μου την καρδιά , δεν το κρύβω, δεν το κάνω υποκριτικά, χαίρομαι γιατί υπάρχουν αυτή τη στιγμή όλες οι τάσεις, υπάρχουν απόψεις και είμαι σίγουρος ότι το αποτέλεσμα, όποιο κι αν είναι θα είναι αποτέλεσμα χάρης.
Για τον κοσμικό ρόλο της εκκλησίας
Παναγιωταρέα: Δεν θέλω ο κόσμος και οι πιστοί να σκανδαλιστούν και να πουν αυτοί εδώ θα κάνουν προεκλογικό αγώνα ή αυτοί την επόμενη μέρα της Πέμπτης το βράδυ, θα είναι χωρισμένοι σε στρατόπεδα συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης. Αυτό πως θα το εξασφαλίσετε;
Ιγνάτιος: Ξέρετε στην Ελλάδα έχουμε παγιδευτεί. Πολλές φορές μιλάμε ή ποδοσφαιρικά ή κομματικά πολιτικά και τα προσαρμόζουμε όλα σε αυτό.
Παναγιωταρέα: Αυτό είναι το μοντέλο μας. Υπέρ ή κατά.
Ιγνάτιος: Δεν είναι έτσι όμως η Εκκλησία. Στην Εκκλησία πρέπει να κάνουμε φανερό και να δώσουμε τη δυνατότητα σε όλους να πειστούν γι’ αυτό, ότι δε θέλουμε κανένα κομμάτι κοσμικής εξουσίας. Επείγει να γίνει αυτό. Διότι όντως μερικές φορές φοβίσαμε. Πρέπει να σας πω ότι θα λειτουργήσουμε ως ένα σώμα που ξέρουμε πια είναι η αποστολή μας γνωρίζουμε τους διακριτούς ρόλους που έχουμε και να διαδραματίσουμε ο καθένας στην επαρχία του και ως Εκκλησία στο σύνολο μας. Να είστε βέβαιη, ότι την επόμενη μέρα θα είμαστε όλοι ενωμένοι. Βεβαίως εξαρτάται και από εμάς. Όντως η επιλογή παίζει ένα ρόλο. Εμείς οι νεότεροι τουλάχιστον έχουμε ένα πλεονέκτημα σε αυτό δεν είχαμε και δεν έχουμε προϋποθέσεις διχασμού. Καταθέτουμε μια άποψη που πιστεύουμε απόλυτα. Είναι άποψη ενότητας. Εμείς θέλουμε να σεβαστούμε απόλυτα τους μεγαλύτερους με την εμπειρία τους και με την τεράστια σοφία τους. Θέλουμε να τους πούμε ότι τους σεβόμαστε, τους ακούμε, τους πιστεύουμε, αλλά πρέπει να δώσουν τη δυνατότητα και σε νέους ανθρώπους να εργαστούν και να αναλάβουν ευθύνες.
Μη ξεχνάτε, πρέπει να το πω για να λέμε αλήθειες, αφού κάνατε τον παραλληλισμό, στην Ελλάδα, έχουμε έναν Πρωθυπουργό, που κατά σύμπτωση είμαστε συνομήλικοι. Δεν είναι κακό, τώρα μάλιστα, προτείνονται να αναλάβουν ευθύνες και κομμάτων, ακόμα νεότεροι.
Παναγιωταρέα: Με τη διαφορά, ότι τον Πρωθυπουργό κάθε τέσσερα χρόνια των αλλάζουμε αν θέλουμε. Ενώ εσάς;
Ιγνάτιος: Ευτυχώς, στην Εκκλησία δεν συμβαίνει αυτό.
Παναγιωταρέα: Θυμάμαι όταν είχε εκλεγεί ο Μακαριστός, είχαμε ακούσει διάφορα πράγματα περί αποκλεισμών, που δεν τα πιστεύω, αλλά θέλω να ρωτήσω. Νομίζετε ότι μπορεί να λειτουργήσει κάτι τέτοιο, είτε είστε εσείς, είτε για κάποιους ανθρώπους που ακούω, τους οποίους αγαπάω πραγματικά και τους σέβομαι και τους εκτιμώ επίσης. Υπάρχει περίπτωση να λειτουργήσει κάποιος από εσάς με αποκλεισμούς.
Ιγνάτιος: Εγώ πιστεύω απόλυτα όχι. Εξ άλλου θα είμαστε στην Ιεραρχία και εμείς, θα είμαστε αυτοί οι οποίοι το όραμα θα το διακονήσουμε από οποιαδήποτε θέση όπως το κάναμε και μέχρι τώρα. Τώρα ακόμα πιο καλά, γιατί είχαμε και έναν έμφυτο σεβασμό σε ένα άνθρωπο ο οποίος μας έδωσε τη δυνατότητα να αποκτήσουμε το μέγιστο των διακονημάτων μέσα στην Εκκλησία. Ότι πιο σπουδαίο υπάρχει. Μας έδωσε στα χέρια μας να έχουμε την ευθύνη μιας τοπικής εκκλησίας.
Παναγιωταρέα: Ειδικά εσάς, που σας έδωσε και τη δική του Μητρόπολη.
Ιγνάτιος: Η ευθύνη υπήρξε τεράστια και στους ώμους μου και στη ψυχή μου. Είμαι ευγνώμον γιατί μου παρέδωσε παρακαταθήκη μεγάλη. Έτσι λοιπόν, θέλω να σας πω ότι η ενότης είναι δεδομένη. Βεβαίως, άνθρωποι είμαστε «Ουδείς Αναμάρτητος», αλλά όμως σας είπα και πάλι οι Ιεράρχες όλοι, αγαπούμε την Εκκλησία και θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό. Να σας πω και κάτι άλλο. Είμαστε ένα ζωντανό σώμα. Η αντιπαράθεση, η άλλη άποψη, έτσι λειτουργεί το Άγιο Πνεύμα. Δεν λειτουργεί μαγικά. Πολλά λέχθηκαν αυτές τις μέρες, ότι θα συζητήσουμε, θα συσκεφθούμε, θα συναντηθούμε. Μα αλίμονο, το Άγιο Πνεύμα δεν κάνει μάγια. Οι Απόστολοι διαλέχτηκαν, συγκρούστηκαν, επιτρέψτε μου τη φράση, τσακώθηκαν, γιατί αγάπησαν τον Χριστό και την Εκκλησία και έπρεπε μέσα από έντονο διάλογο να βγει η αλήθεια. Αυτό είναι η Σύνοδος. Δεν είμαστε ούτε όμηροι, ούτε στρατιωτάκια. Είμαστε άνθρωποι με προσωπικότητα, με ήθος και βεβαίως με άποψη. Αρκεί αυτό να το καταθέσουμε σωστά και να αντέξουμε και τον άλλο. Τότε η πλειοψηφία αποφασίζει και αυτό ισχύει. Έτσι λειτουργεί η Εκκλησία.
Για τη Χρυσοπηγή
Παναγιωταρέα: Ακούμε και δεν καταλαβαίνουμε, ότι υπάρχουν διάφορες ενώσεις – οργανισμοί, οι οποίοι θα πάρουν στα χέρια τους την Εκκλησία. Εσείς είσαστε στη «Χρυσοπηγή» για παράδειγμα.
Ιγνάτιος: Αυτός για εμένα είναι ένας τίτλος τιμής. Προέρχομαι από ένα μοναστήρι που έχει το όνομα «Ιερά Μονή Παναγίας η Χρυσοπηγή» την ίδρυση της την οποία οφείλει στον Γέροντα Πρώην Πειραιώς Καλλίνικο, στον τότε Ιερομόναχο και μετέπειτα Μητροπολίτη Χριστόδουλο και στον νυν Μητροπολίτη Καλαβρύτων Αμβρόσιο. Πήγα 18 ετών στα χέρια τους, ωφελήθηκα τα μέγιστα. Επιτρέψτε μου όμως να πω και κάτι, για να το καταλάβετε. Εάν κάποιος επιλέγει τη σαρκική του οικογένεια, στα 18 του επιλέγει την πνευματική του οικογένεια. Για εμένα είναι η εμπειρία της ζωής μου. Πολύ μου φορτώνουν αυτό το βάρος. Εγώ απλά ένα πράγμα λέω « Δεν θέλω να γίνω τίποτα, δεν θα προδώσω αυτή την καταγωγή μου». Όμως ο Γέροντας Καλλίνικος, 84 ετών τώρα, έχει μέσα του μια τεράστια παρακαταθήκη για την Εκκλησία. Έδωσε πέντε Μητροπολίτες, πέντε Αγιορείτες αδελφούς, οι οποίοι αυτοί την στιγμή ασκητεύουν και διαπρέπουν στο Άγιο Όρος και πέντε Ιεραπόστολους κληρικούς, οι οποίοι συνεχίζουν το έργο μας στο Μοναστήρι. Η «Χρυσοπηγή» ως οτιδήποτε άλλο είναι μύθος. Είναι μύθος, ο οποίος έχει καταρρεύσει ιδιαίτερα αυτές τις ημέρες και χαίρομαι γι’ αυτό. Δυστυχώς όμως, πρέπει να ομολογήσουμε ότι στον τόπο μας ζούμε με αυτούς τους μύθους. Έτσι λοιπόν δεν έχει να κάνει με αυτό.
Παναγιωταρέα: Αυτό που λένε για παραεκκλησιαστικές οργανώσεις;
Ιγνάτιος: Για εμένα δεν υπάρχουν αυτά. Για εμένα υπάρχουν άνθρωποι της Εκκλησίας, οι οποίοι μερικές φορές εκφράζονται με ένα δικό τους ιδιαίτερο τρόπο. Έχουν προσφέρει τα μέγιστα στην Εκκλησία και θέλω να είμαι τίμιος. Μπορεί να έχουν γίνει και λάθη. Υπήρξαν και παρεκτροπές, Υπήρξαν και άστοχες τάσεις. Εδώ είμαστε για να τα διορθώσουμε όλα. Θεολογούμε, μπορούμε να βλέπουμε που οδηγούν τα πράγματα να παίρνουμε αποφάσεις. Σέβομαι όλους αυτούς τους ανθρώπους, ακόμα και όταν γίνονται υπερβολικά συντηρητικοί, το κάνουν από αγάπη.
Παναγιωταρέα: Μετά τον Χριστόδουλο, αντέχει να είναι συντηρητική η Εκκλησία;
Ιγνάτιος: Δεν θα έπρεπε. Όχι με την έννοια τη σωστή. Ότι θα πρέπει να είμαστε μια Εκκλησία με εντιμότητα και ήθος. Αυτό είμαστε έτσι και αλλιώς. Ένα φοβάμαι εγώ και δεν θα ήθελα να το δω. Μια κλειστοφοβική Εκκλησία. Δεν πρέπει να φοβηθούμε τον άλλο. Το άνοιγμα που έκανε ο Χριστόδουλος, είναι ένα άνοιγμα μαρτυρίας. Είναι μαρτυρία της Ορθοδοξίας στον κόσμο. Ξέρετε τι σημαίνει να σέβονται την Εκκλησία μας σε όλο τον κόσμο. Είδατε τι έγινε με συλλυπητήρια τηλεγραφήματα. Τα είχε ποτέ ξαναζήσει η Ελλαδική Εκκλησία αυτά τα γεγονότα, της αξίας που αποκτάς σε όλο τον Κόσμο; Αυτό σε τίποτα δεν έβλαψε και δεν θα βλάψει την Ελληνική Εκκλησία. Ίσα ίσα, μας κάνει να αναγνωρίζουμε περισσότερο το θησαυρό της Ορθοδοξίας .